się ten artykuł?
Okres ciąży nie oznacza automatycznie konieczności przebywania na zwolnieniu lekarskim. Niemniej jednak zdarza się, że kobiety oczekujące dziecka muszą odłożyć swoje obowiązki zawodowe na późniejszy czas, co uprawnia je do otrzymywania zasiłku chorobowego. Wtedy przysługuje im zasiłek chorobowy. Ile wynosi on w 2024 roku?
Kto może otrzymać zasiłek chorobowy w ciąży?
W przypadku ciąży i złego samopoczucia, kobieta może udać się do lekarza i poprosić o wystawienie zwolnienia lekarskiego. L4 otrzyma nie tylko w przypadku zagrożenia ciąży i innych towarzyszących dolegliwości, ale również wtedy, gdy choroba nie jest związana ze stanem błogosławionym. Taki rodzaj zwolnienia mogą wystawiać wszyscy specjaliści – nie tylko ginekolodzy. Od 2024 roku lekarze mają możliwość przesłania elektronicznego zwolnienia lekarskiego, dzięki czemu pracodawca kobiety będzie natychmiastowo poinformowany o jej nieobecności. Oprócz tego – przyszła mama otrzyma prawo do zasiłku chorobowego:
- po 30 dniach nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego (obowiązkowe ubezpieczenie),
- po 90 dniach nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego (dobrowolne ubezpieczenie).
Warto pamiętać, że jeśli ciężarna jest ubezpieczona, to wtedy może przebywać na L4 aż 270 dni. Zwolnienie lekarskie przysługuje do dnia poprzedzającego poród, zaraz po nim rozpoczyna się urlop macierzyński. Ubezpieczenie jest obowiązkowe w przypadku osób zatrudnionych na umowę o pracę. Kobieta może być również objęta dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym, gdy pracuje na podstawie umowy zlecenie lub prowadzi własną działalność gospodarczą. Wówczas opłaca składki w indywidualnym zakresie.
Jak obliczyć zasiłek chorobowy w ciąży?
W ramach zwolnienia lekarskiego w ciąży, kobieta otrzymuje 100 proc. wynagrodzenia – dotyczy to również choroby, która nie jest bezpośrednio związana z ciążą. Podstawą do obliczenia zasiłku chorobowego jest średnie miesięczne wynagrodzenie wypłacone w ciągu 12 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym wystąpiła niezdolność do pracy. Do tego wliczane są premie i dodatki, np. za pracę w nadgodzinach.
Ważne jest, aby lekarz na zwolnieniu lekarskim (ZUS e-ZLA) umieścił kod B. To oznacza, że L4 jest wystawione na kobietę w ciąży i uprawnia do 100 proc. wysokości zasiłku. Jeśli zabraknie tego oznaczenia, otrzyma ona jedynie 80 proc. wysokości zasiłku (jak w przypadku choroby osoby niebędącej w ciąży).
Co, jeśli ciężarna jest ubezpieczona krócej niż rok? Pod uwagę należy wziąć średnie miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe, gdy ubezpieczenie było ważne.
Zasiłek chorobowy w ciąży – kalkulator
W sieci dostępny jest kalkulator zasiłku chorobowego. Umożliwia on obliczenie wysokości otrzymanego świadczenia w zależności od choroby lub innego stanu zdrowia. Po wejściu na zaufaną stronę księgowo-kadrową, należy uzupełnić przykładowe rubryki:
- miesięczne wynagrodzenie brutto,
- powód nieobecności (choroba lub ciąża),
- forma zatrudnienia,
- liczba dni na zwolnieniu lekarskim,
- podstawa składek ZUS.
Po wpisaniu danych powinna pojawić się przewidywana kwota zasiłku chorobowego.
Zasiłek chorobowy a umowa o dzieło
W przypadku własnej działalności gospodarczej albo pracy na umowę zlecenie, można dobrowolnie i indywidualnie opłacać składki. Wówczas otrzymuje się prawo do wynagrodzenia chorobowego. Należy jednak pamiętać, że przy UZ stosunek pracy nie jest chroniony – w przeciwieństwie do UOP. Kobiety zatrudnione na umowę o dzieło nie mają możliwości przejścia na płatne zwolnienie lekarskie, gdyż w tej formie zatrudnienia nie ma ubezpieczenia chorobowego.
ZUS odmówił wypłaty zasiłku chorobowego w ciąży
Zdarza się, że ZUS odmawia wypłaty zasiłku chorobowego w ciąży. Co może być tego przyczyną? Pamiętajmy, że ZUS może skontrolować każde zwolnienie chorobowe. Przedstawiciele ZUS-u sprawdzają, czy L4 nie jest wykorzystywane w sposób niezgodny z przeznaczeniem lub czy podczas zwolnienia ciężarna nie świadczy innej pracy.
Lekarz może wystawić:
- zwolnienie leżące (kod 1) – zwolnienie, podczas którego powinno się być w domu, można jedynie załatwiać niezbędne sprawunki typu wyjście do apteki lub sklepu spożywczego
- zwolnienie chodzące (kod 2) – można np. spacerować, robić niezbędne zakupy, ale nie powinno się traktować go jako urlopu
Przepisy dotyczące tzw. “chodzącego” zwolnienia są niejednoznaczne. Trudno więc stwierdzić, czy np. zakup sukienki jest czynnością zaspokajającą podstawową potrzebę, czy może widzimisię pacjentki, która narusza w ten sposób L4.
Zdarza się, że kobieta podczas zwolnienia lekarskiego, wyjeżdża. W tym czasie mogą pojawić się w jej miejscu zamieszkania kontrolerzy. Co należy zrobić, żeby nie mieć niemiłych konsekwencji w postaci wyjaśnień dotyczących nieobecności? Przede wszystkim warto poprosić lekarza, aby na zwolnieniu lekarskim umieścił adres, pod którym faktycznie będziemy przebywać.
Bibliografia:
- Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, Dz. U. 1999 nr 60 poz. 636.
- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks pracy, Dz. U. 1974 nr 24.
- https://www.gov.pl/web/rodzina/zasilek-chorobowy [dostęp 08.02.2024].
Zobacz także
Zasiłek – kiedy masz prawo do świadczenia pieniężnego od państwa?
„Gdy zaszłam w ciążę, szef mi powiedział, że będzie stratny przez to, że ja postanowiłam go wrobić”
„Od kobiet oczekuje się, że będą wielozadaniowe i idealne. Łączenie pracy z macierzyństwem jest bardzo trudne i bez pomocy często niemożliwe ” – mówi Katarzyna Łodygowska, znana jako Matka – Prawnik
Polecamy
Patrycja Sołtysik w kolejnej ciąży. „To meta najdłuższej i najtrudniejszej drogi w moim życiu”
Komu przysługuje świadczenie wspierające 2024 i jak je otrzymać?
Na czym polega zabieg Credego i po co się go wykonuje?
