Mata do jogi – charakterystyka, rodzaje, czyszczenie

Popularność jogi wynika z jej dobroczynnego wpływu na równowagę psychiczno-fizyczną. Aby jednak prawidłowo wykonać pozycje, czyli asany, niezwykle istotny jest zakup odpowiedniej maty do jogi. Jej zadaniem jest zapewnienie ciału stabilności oraz odciążenie stawów. Jaką matę do jogi wybrać? Czym się kierować podejmując decyzję? Jak dbać o matę?

Mata do jogi – czy jest potrzebna?

Joga jest indyjską sztuką samodoskonalenia, której służą ćwiczenia fizyczne, medytacja oraz ascetyczny styl życia. Zaczęto ją praktykować ok. 2300–1500 r.p.n.e. i po dziś dzień jest niezwykle popularna, choć ma nieco inny charakter – jogi posturalnej, poświęconej asanom i oddechowi.

Od samego początku jogę uprawiano na podłożu zapewniającym odpowiednią przyczepność. Była to czasami skóra zwierząt, a innym razem dywan. Współcześnie produkuje się znacznie lżejsze i wygodniejsze maty. Zapewniają one nie tylko stabilność podczas wykonywania asan, ale również odciążają stawy, dzięki czemu ćwiczenia są bezpieczne i nieurazowe.

Poza tym większość mat wyznacza obszar ćwiczeń. O ile przy indywidualnej praktyce nie ma to większego znaczenia, o tyle przy zajęciach grupowych zapewnia większy komfort i pewność, że nikt nie narusza naszej strefy prywatnej.

Czym charakteryzuje się najlepsza mata do jogi?

Idealna mata do ćwiczeń nie istnieje. Każdy zakup powinien uwzględniać preferencje użytkownika i do jego potrzeb być dostosowanym.

Jaką matę do ćwiczeń wybrać, aby wykonywanie asan było możliwe?  Pod rozwagę należy wziąć kilka parametrów.  

Podstawową cechą odróżniającą jest materiał wykonania, który wpływa na przyczepność. To czy maty do jogi jest antypoślizgowa – ma duże znaczenie, szczególnie gdy asany są skomplikowane i powodują pocenie dłoni i nóg. Wówczas o poślizgnięcie się nietrudno. Na szczególną uwagę zasługują:

• mata kauczukowa do jogi,
• mata korkowa do jogi,
• mata jutowa do jogi,
• mata bawełniana do jogi,
• mata z PVC do jogi.

Sklepy sportowe oferują maty różnej grubości. Szukaj takiej, która ma od jednego do sześciu mm. Im grubsza tym będzie cięższa, co może z kolei sprawiać trudność w transporcie. Najbardziej popularna mata do jogi pięć milimetrów zapewni ci z pewnością duży komfort podczas ćwiczeń, a przy tym nie będzie stanowić nadmiernego obciążenia.

Jaką wybrać matę do jogi dla początkujących? Przede wszystkim nie tę najtańszą, ale również nie najdroższą. Ceny tego sprzętu wahają się od kilkudziesięciu do kilkuset złotych. Zanim więc przekonasz się, czy chcesz uprawiać jogę – wypożycz profesjonalną matę, która pozwoli ci prawidłowo wykonywać asany. Jeśli uznasz, że ta forma aktywności jest dla ciebie – kup własny sprzęt.

Czy sama mata wystarczy?

W przypadku niektórych zajęć np. specjalistyczna joga dla kręgosłupa, sama mata nie wystarczy, by prawidłowo i bezpiecznie wykonywać asany. Konieczny może być wówczas dodatkowy sprzęt do jogi taki jak: wałek, kostki, pasek, a niekiedy nawet krzesło czy koc.

Bez względu na to według jakiej tradycji prowadzone będą zajęcia, koniecznie zabierz ze sobą również ręcznik do jogi. Pozwoli ci to otrzeć pot, przy najbardziej wymagających ćwiczeniach, a także zapewni podparcie dla głowy czy pośladków przy niektórych pozycjach.

Jaką wybrać matę do jogi dla dzieci?

Szczególnie duży wzrost popularności jogi nastąpił w XXI w. Wówczas zaczęto również organizować pierwsze zajęcia dla dzieci. Miało to na celu wsparcie rozwoju układu kostno-stawowego. Ćwiczenia te stały się również formą korygowania wad postawy, które pogłębiają się podczas nauki w pozycji siedzącej.

Jaka mata do jogi będzie odpowiednia dla najmłodszych? Należy się kierować kryteriami wyboru jak przy zakupie dla osoby dorosłej.

Ponadto, jeśli dziecko samodzielnie dojeżdża na zajęcia, wówczas warto pod rozwagę wziąć matę cieńszą i lżejszą, która nie będzie sprawiał trudności przy dźwiganiu. Konieczny będzie również zakup pokrowca na matę, aby to niezbędne akcesorium nie sprawiało dziecku kłopotów w noszeniu.

Jak czyścić matę do ćwiczeń?

Mata do jogi – jak każdy sprzęt sportowy – wymaga regularnego czyszczenia. Osadzający się na jej powierzchni pot, kosmetyki, sebum sprawiają, że traci ona swoje antypoślizgowe właściwości. W efekcie więc asany wykonywane są nieprawidłowo, a o upadek przy bardziej skomplikowanych pozycjach nietrudno.

Czy można prać matę do jogi? Nie ma co do tego przeszkód, pod warunkiem, że zmieści się ona w pralce. Najlepiej jednak wykorzystać do tego celu rozcieńczony z wodą ocet. Taki środek czyszczący nie tylko usunie wszelkie zabrudzenia, ale dodatkowo zdezynfekuje powierzchnię. Nieprzyjemny zapach octu bardzo szybko się ulotni, nie pozostawiając po sobie śladu.

Bibliografia:

1. Joanna Podolak, Izabela Jabłońska-Barna, Joga dla dzieci – nowoczesna forma edukacji i profilaktyki ruchem, „Aktywność ruchowa ludzi w różnym wieku” 2017, nr 36, s. 39-53.
2. Agnieszka Passendorfer, 13 lekcji jogi, Wydawnictwo Helion, Gliwice 2017, s. 11-13.
3. Natalia Stala, Joga klasyczna a joga posturalna – czy coś je łączy?, [w:] Anna Gomóła i Kamila Gęsikowska (red.) Joga w kontekstach kulturowych, cz. 2, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2017, s. 37-48.
4. Julia Clarke, Joga regeneracyjna, tłum. Karol Wysocki, Wydawnictwo Vital, Białystok 2021, s. 35-41.