Jak „ojciec Sopotu” walczył z przesądem, że kąpiele w morzu zagrażają życiu, i stworzył pierwsze uzdrowisko nad Bałtykiem
![](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2022/07/sopot-stare-zdjecie-193-1140x709.jpg)
się ten artykuł?
Na przełomie XIX i XX wieku Sopot nazywano „Monte Carlo Północy”. Nic dziwnego – były tam eleganckie hotele, higieniczne łazienki zdrojowe, kasyno, a nawet korty tenisowe. Było także najsłynniejsze nad Bałtykiem molo, które w obawie przez sztormami rozbierano po każdym sezonie. W naszym uzdrowiskowym cyklu zapraszamy do Sopotu.
Za „ojca Sopotu” uważa się majora Jeana Georga Haffnera. Nie wiadomo, w jakich okolicznościach ten pochodzący z Alzacji lekarz dotarł na wybrzeże Bałtyku, ale od razu docenił jego potencjał. Walnie pomógł mu w tym szkolny kolega Jean Rapp, który był gubernatorem Gdańska. Opisywane wydarzenia miały miejsce w pierwszym dwudziestoleciu XIX w. Po klęsce i odwrocie Napoleona z Rosji w 1813 roku, Haffner, mieszkający już wcześniej w Gdańsku, wrócił nad morze i założył prywatną praktykę. Protekcja gubernatora, przypieczętowana małżeństwem z matką jego konkubiny, pomogła mu nie tylko leczyć zgodnie z najnowszymi zaleceniami nauki, szczególnie w kwestiach higieny, ale także realizować najbardziej śmiałe pomysły zawodowe.
Haffner wierzył, że kąpiele morskie mają duży wpływ na zdrowie. Już w 1808 roku z jego inicjatywy w Brzeźnie powstało kąpielisko, jednak pomysł ten nie przyniósł mu sławy. Wręcz przeciwnie – pokutował wówczas przesąd, że kąpiele w morzu są niebezpieczne i zagrażają życiu. Powoli udało mu się jednak przekonać do idei uzdrowiska mieszkańców Gdańska i w 1823 roku w rybackiej wiosce Sopot zbudował pierwszy zakład kąpielowy. Urządzano tam kąpiele w morskiej wodzie, ale pod dachem. W „zakładzie kąpieli ciepłych i zimnych” Haffner oferował kąpiele w wodzie słodkiej i słonej, w wannach, pod prysznicami i specjalną kaskadą.
![Jak „ojciec Sopotu” walczył z przesądem, że kąpiele w morzu zagrażają życiu, i stworzył pierwsze uzdrowisko nad Bałtykiem – zdjęcie numer 1](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2022/07/fot-muzeum-gdanska-1935.jpg)
fot. Muzeum Gdańska
![Jak „ojciec Sopotu” walczył z przesądem, że kąpiele w morzu zagrażają życiu, i stworzył pierwsze uzdrowisko nad Bałtykiem – zdjęcie numer 2](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2022/07/mg-p-1075_4852_4000x300_p.jpg)
fot. Muzeum Gdańska
Już rok później powstał pierwszy Dom Zdrojowy i drewniany mostek o długości 63 m, uważany za pierwowzór współczesnego mola, największej atrakcji tego kurortu do dziś. W ślad za infrastrukturą zaprojektowano park kuracyjny i ścieżki spacerowe. W sumie wystarczyło niecałe 100 lat, by po wiosce rybackiej, jaką był Sopot, nie było już ani śladu, a na jej miejscu powstało nowoczesne miasto, które zasłużenie nazywano „Riwierą Północy”.
Po śmierci Haffnera sopockie przedsiębiorstwo odziedziczył jego pasierb, a po nim jego potomkowie. Z danych demograficznych wynika, że w połowie XIX wieku do Sopotu przyjeżdżało latem od 800 do 1200 kuracjuszy, a stałych mieszkańców było prawie tysiąc. Z czasem Sopot przekształcił się w nowoczesne uzdrowisko o europejskim standardzie, gdzie atrakcją i najważniejszym zabiegiem leczniczym były morskie kąpiele.
Na rycinach z początku XX w. zobaczymy pełne plaże ubranych od stóp do głów ludzi schowanych w szczelnych, koszykowych leżakach. Oczywiście nie było wówczas mowy o plażowaniu w negliżu. Wręcz przeciwnie – kobietom z odsłoniętymi ramionami czy nogami groził areszt. Co więcej, korzystanie z kąpieli morskich było płatne! Kąpano się w szczelnie oddzielonych strefach – osobno kobiety, osobno mężczyźni, osobno rodziny z dziećmi.
![Jak „ojciec Sopotu” walczył z przesądem, że kąpiele w morzu zagrażają życiu, i stworzył pierwsze uzdrowisko nad Bałtykiem – zdjęcie numer 3](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2022/07/plaza-pod-grand-hotel-w-sopocie-muzeum-gdanska.jpg)
fot. Muzeum Gdańska
Do mody na Sopot na przełomie XIX i XX w. przyczyniło się uruchomienie linii kolejowej Gdańsk-Słupsk-Koszalin-Berlin. W 1900 roku zapisano, że miejsce to odwiedziło w sezonie ponad 12 tys. osób. W 1901 r. Sopot stał się miastem. W 1909 roku zbudowano Teatr Leśny, czyli późniejszą Operę Leśną, znaną nam współcześnie z Międzynarodowego Festiwalu Piosenki. Z tego czasu pochodzą też, podziwiane do dziś, lipy holenderskie na skwerze Kuracyjnym naprzeciwko molo. By rosły łukowato do góry i wyglądały jak świeczniki, od blisko 100 lat, co roku przycina się ich odrastające pędy. Oprócz zabytkowej fontanny zimą można tam pojeździć na łyżwach – działa jedyne w Polsce sztuczne lodowisko z widokiem na morze.
Kultowym sopockim miejscem jest Hotel Grand, obecnie przemianowany na Sofitel Grand Sopot, a zaraz po wybudowaniu w 1924 roku znany jako Kasino-Hotel, oczywiście od zlokalizowanego tam kasyna. Była to wówczas najdroższa i najbardziej luksusowa rezydencja na Wybrzeżu, wyposażona we własny wodociąg zasilany morską wodą. Przez dziesięciolecia przyciągał on tłumy, nie tylko oczywiście hazardzistów. W apartamentach Hotelu Grand gościli m.in. kubański dyktator Fidel Castro, francuski prezydent Charles de Gaulle, szach Iranu Reza Pahlavi, Marlene Dietrich i Greta Garbo. W czasie II wojny światowej była tam przez pewien czas Kwatera Główna Adolfa Hitlera, a w czasie stanu wojennego zatrzymano ukrywających się tam kilkunastu działaczy „Solidarności”. Miejsce to upodobali sobie dwaj współcześni polscy nobliści – Czesław Miłosz i Sławomir Mrożek. Agnieszka Osiecka, stała bywalczyni Hotelu Grand, poświęciła mu piosenkę „Sopockie bolero”.
Podobnie jak dwa wieki wcześniej, do Sopotu przyjeżdża się, by zażywać kąpieli morskich, a także korzystać z zabiegów z wykorzystaniem solanki i borowiny. Oddychamy tam nadmorskim powietrzem nasyconym jodem i olejkami eterycznymi pochodzącymi z okolicznych lasów iglastych. Z czasem wybudowano tam wiele sanatoriów i szpitali uzdrowiskowych. Na leczenie przyjeżdżają pacjenci po urazach ortopedycznych, z problemami reumatologicznymi, kardiologicznymi i neurologicznymi. W miejscu domu zdrojowego wybudowanego przez Jeana Georga Haffnera stoi do dziś, wpisany na listę zabytków, Zakład Balneologiczny, gdzie można wybrać się na zabiegi.
![Jak „ojciec Sopotu” walczył z przesądem, że kąpiele w morzu zagrażają życiu, i stworzył pierwsze uzdrowisko nad Bałtykiem – zdjęcie numer 5](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2022/07/mhmg-in-1115_1335_4000x72_p.jpg)
fot. Muzeum Gdańska
![Jak „ojciec Sopotu” walczył z przesądem, że kąpiele w morzu zagrażają życiu, i stworzył pierwsze uzdrowisko nad Bałtykiem – zdjęcie numer 6](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2022/07/mg-p-860_4852_4000x300_p.jpg)
fot. Muzeum Gdańska
Największą atrakcją jest molo, które obecnie ma 523 m długości i jest najdłuższym drewnianym pomostem na morzu w Europie. Rocznie odwiedza je nawet milion osób.
Jeszcze kilka lat po II wojnie światowej Gdańsk i Sopot łączyła… linia tramwajowa. W 1953 roku uruchomiono elektryczną kolejkę miejską łączącą obie miejscowości, a z czasem także Gdynię. Dzięki tym inwestycjom komunikacja w Trójmieście do dziś jest doskonała. Najczęściej fotografowanym miejscem w Sopocie wcale nie jest molo, ale „Krzywy Domek” zlokalizowany przy pełniącym obecnie spacerowe funkcje Monciaku. Sopot od lat znajduje się w czołówkach rankingów miejsc, gdzie żyje się najlepiej. Miejscowi powiedzą z pewnością, że tylko w zimie.
Zobacz także
![](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2022/07/kuracjuszki-w-ciechocinku-850x533.jpg)
Jak cztery miedziane wanny dały początek uzdrowiskowej historii Ciechocinka, zwanego najtańszym biurem matrymonialnym i wypoczynkowym przedmieściem Warszawy
![](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2022/07/3_1_0_13_533_108295-850x529.jpg)
Jak rabczańskie wziewalnie pomagały leczyć dzieci, a Rabka stała się najważniejszym sanatorium dziecięcym w Polsce
![](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2022/07/krynica-kuracjuszka-850x588.jpg)
Jak Krynica, perła górskich uzdrowisk, zachowała klimat dawnej Galicji i ciągle przyciąga miłośników źródlanej wody i borowiny
Podoba Ci się ten artykuł?
Powiązane tematy:
Polecamy
![Monika Janowska na desce - zdjęcia z wakacji, które zrobił jej mąż](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/07/wakacje-zdjecia-hellozdrowie2-850x493.jpg)
Monika Janowska pokazała zdjęcia z wakacji zrobione przez męża. „Geniusz, mistrz detalu, cholerny wirtuoz fotografii”
![Policja i kobieta na materacu na morzu](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/07/dryfowala-na-dmuchanym-materacu-na-morzu-hello-zdrowie-850x425.jpg)
Dryfowała na dmuchanym materacu w kierunku Szwecji. Była już 400 m od brzegu
![Karolina Wesołowska - Hello Zdrowie](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/07/karolina-wesolowska-850x478.png)
„Mierzmy swoje siły na zamiary, bo podróżować trzeba z głową!”. O najczęstszych wakacyjnych błędach rozmawiamy z pilotką wycieczek Karoliną Wesołowską
![Kobieta pływa na dmuchanym flamingu](https://www.hellozdrowie.pl/wp-content/uploads/2024/06/co-zrobic-by-nie-wywialo-nas-w-morze-hello-zdrowie-gettyimages-1195523316-850x567.jpg)