Przejdź do treści

„Niektórzy pacjenci w sposób celowy zatajają informacje. Może chcą się przedstawić w lepszym świetle”. Skąd lekarz wie, że pacjent kłamie? Tłumaczy psycholog Milena Marczak

Kobieta jest w gabinecie lekarskim, widac jej plecy. Na przeciwko siedzi młoda lekarka, która słucha pacjentki.
iSttock
Podoba Ci
się ten artykuł?
Podoba Ci
się ten artykuł?

Idziesz do lekarza na wizytę, nie wiesz co cię czeka, boisz się bólu, niezrozumienia a może i małego upomnienia za niezdrowy tryb życia. Jednak obecnie lekarze dobrze wiedzą, jak odczytywać mimikę, gesty i ogólne zachowanie pacjenta sprawiając, by wizyta była przyjemna dla obu stron. – Samo wypowiedzenie słowa „ból” powoduje, że mimowolnie koncentrujemy się na doznaniach, które mogą je wywołać i w efekcie możliwe jest nadmierne reagowanie na bodźce – tłumaczy psycholożka Milena Marczuk. Dla Hello Zdrowie mówi też o tym, jak lekarze sprytnie usprawniają komunikację z pacjentem.

Ewa Wojciechowska: Jaki przypadek pacjenta jest dla lekarzy najtrudniejszy?

Milena Marczak: Każdy pacjent jest inny. Nawet jeżeli dwoje pacjentów przejawia identyczne objawy somatyczne, to reagują na nie w odmienny sposób. Ma na to wpływ ich osobowość, temperament, indywidualne reakcje na stres, ale również poziom posiadanej wiedzy o chorobie oraz wcześniejsze doświadczenia. Dlatego najtrudniejsze dla lekarza może być reagowanie w odmienny sposób na każdego pacjenta, co w przypadku leczenia kilku lub kilkudziesięciu pacjentów może stanowić wyzwanie.

W takim razie, na jakie zachowania pacjenta lekarz powinien szczególnie zareagować?

Na zachowania niepokojące – odstające od objawów typowych dla jednostki chorobowej, ale również zachowania będące reakcją na chorobę lub jej diagnozę. Szczególnie należy zwracać uwagę na objawy lub zachowania mogące stanowić niebezpieczeństwo dla pacjenta lub jego otoczenia.

Do wyświetlenia tego materiału z zewnętrznego serwisu (Instagram, Facebook, YouTube, itp.) wymagana jest zgoda na pliki cookie.Zmień ustawieniaRozwiń

Co lekarz może zrobić w sytuacji, gdy pacjent płacze?

Płacz jest reakcją. Może być efektem odczuwania bólu, dyskomfortu lub obawy. Jeżeli lekarz zauważy łzy u pacjenta powinien zapytać o ich przyczynę. Informacje od pacjenta pozwolą na odpowiednie zareagowanie na jego zachowanie. Lekarz będzie mieć możliwość zaspokojenia potrzeb pacjenta – może to być uspokojenie, udzielenie informacji na czym będzie polegał zabieg. Płacz może być też efektem nagromadzenia napięcia i emocji i po prostu potrzebuje „ujścia”, które nastąpiło w gabinecie.

 

Wyświetl ten post na Instagramie.

 

Płacz?, a raczej łzy? – bo powinniśmy skoncentrować się na zauważalnym wskaźniku? – są reakcją na bodźce pochodzące z wnętrza organizmu oraz z zewnątrz. Zwróćcie uwagę, co dzieje się w sytuacji, gdy do gałki ocznej dostanie się ciało obce? – organizm wypłukuje je, aby się go pozbyć?. Również łzy pochodzenia emocjonalnego❤️ mogą mieć na celu „pozbycie się” napięcia utrzymującego się w organizmie?. Dlatego przyczyną płaczu pacjenta może być smutek, ból, oburzenie, strach, ale także radość i zaskoczenie?????? Pacjent ma prawo do płaczu. Lekarz powinien pamiętać, że łzy są naturalną reakcją. Nie powinny one krępować ani oburzać lekarza??‍⚕️??‍⚕️?. Nie mówię to o reakcjach skrajnych lub agresywnych pacjenta. Gdy pacjent rozpłacze się dajmy mu chwilę na poradzenie sobie z emocjami?. Można zapytać, czy potrzebuje chwili dla siebie⏱. Pamiętajmy także, że łzy są wyrazem bezsilności?, ale mogą też stanowić formę manipulacji lekarzem??‍♂️. Człowiek posiada ewolucyjną oraz nieświadomą umiejętność odczytywania sygnałów z otoczenia?. Płacz (zwykle dziecka) drugiego człowieka powoduje troskę i koncentrację uwagi na „cierpiącym”?‍?‍?‍?. Dlatego należy być asertywnym, gdyż pacjenci emocjonalni (i nie tylko) mogą próbować wykorzystać przychylność lekarza i podejmować próby manipulacji płaczem? . . #lekarz #lekarski #lekarzdentysta #szkoleniadlalekarzy #stomatolog #dentysta #dentystka #medstudent #studentmedycyny #studentstomatolog #polishdentist #pacjent #psychologia #planleczenia #płacz #emocje #psychologiaspoleczna #psychologwmedycynie

Post udostępniony przez Milena Marczak (@psycholog_w_medycynie)

Często zapominamy, że lekarz to też człowiek – wychodzi na chwilę do toalety a zewsząd wzdychania: „Gdzie on znowu wychodzi? Na kawę?”. Skąd bierze się taka reakcja?

Jest to ocenianie innych ludzi – tutaj akurat lekarzy wyłącznie na podstawie informacji posiadanych przez jednostkę. Pacjent ocenia lekarzy, pielęgniarki oraz innych pracowników ochrony zdrowia jako inną grupę – z którą się nie utożsamia. Oznacza to, że członków innej grupy traktuje jako „takich samych”. W tym przypadku dla pacjenta wszyscy lekarze są identyczni. Pracują w ten sam sposób i posiadają lub powinni posiadać te same cechy. Życzeniowo jest to poświęcenie pacjentowi jak największej ilości czasu, ale z jednoczesnym zastrzeżeniem, aby on nie musiał czekać na swoją kolej. Jeżeli wskazane wyobrażenie jest niespełnione – przykładowo lekarz wychodzi na chwilę z gabinetu pacjent zaczyna oceniać go w sposób negatywny – gdyż „lekarz nie spełnił jego oczekiwań”.

 

Wyświetl ten post na Instagramie.

 

Nikt z nas nie lubi czekać?⌛️. W XXI wieku dzięki Internetowi wszystko mamy „tu i teraz”. Dlatego czekanie w kolejce??? sprawia nam trudność. Często się zdarza, że pacjent (z różnych przyczyn) czeka w kolejce do lekarza. Gabinet czy klinika może jednak zminimalizować dyskomfort psychiczny związany z czekaniem☺️??⌛️. Przykładowo powinno się zadbać o miejsce do siedzenia? ?(pisałam o tym w poście: Dlaczego pacjent w poczekalni powinien usiąść). Badania pokazują, że oczekiwanie dłuższe niż 20 minut interpretowane jest jako brak organizacji lekarza??? lub wywyższanie się? („każe na siebie czekać”). Zmuszanie do oczekiwania jest także sposobem obniżenia statusu osoby, która czeka‼️ Może to zabrzmi banalnie?, ale zapewnienie „zajęcia” pacjentowi poprzez czasopisma?, telewizor? czy ulotki i plakaty? sprawi, że „będzie on zajęty”. Tzn. jego uwaga? przeniesie się na czynność czytania lub oglądania, co zmniejszy dyskomfort związany z sytuacją oczekiwania. . . . Pease, A., Pease, B. (2004). The Definite Book of Body Language. Orion Publishing Group. . . . #lekarz #lekarze #lekarzrodzinny #instalekarz #lekarzenainstagramie #lekarzdentysta #znanylekarz #mlodylekarz #dobrylekarz #szkoleniadlalekarzy #przyszlilekarze #kursydlalekarzy #doktor #doktorka #stomatolog #stomatologia #dentysta #dentystyka #dentystyczny #studentmedycyny #studentstomatolog #lekarski #psychologia #psychologiaspoleczna #pacjent #gabinet #polishdentist #doctor #medstudents

Post udostępniony przez Milena Marczak (@psycholog_w_medycynie)

 

Co w sytuacji, kiedy pacjent jest niemiły i opryskliwy?

Każdy człowiek inaczej wyraża emocje. Natomiast przy zachowaniach odbiegających od akceptowanych społecznie każdy rozmówca – nie tylko lekarz powinien zareagować. Niegrzeczne zachowanie pacjenta jest objawem jego emocji, zmęczenia, strachu. Ale zachowania nieakceptowane społecznie mogą być też objawem zaburzeń psychicznych. Dlatego lekarz nie powinien reagować emocjonalnie na takie zachowanie. Powinien się zapytać o ich przyczynę, aby móc zrozumieć postawę pacjenta.

 Ludziom zdarza się kłamać u lekarza (np. palę tylko jednego papierosa dziennie). Po czym lekarz jest w stanie stwierdzić, że pacjent kłamie?

Pacjenci często nie mówią całej prawdy, gdyż nie pamiętają o wszystkim – zażywanych lekach lub przebytych chorobach. Zdarza się, że w ich mniemaniu informacje te nie są dla lekarza istotne. Dlatego często zdarza się, że lekarz zmuszony jest przeprowadzać szczegółowy wywiad i dopytywać pacjenta o najmniejsze szczegóły. Niektórzy pacjenci w sposób celowy zatajają informacje. Możliwe, że chcą przedstawić się w lepszym świetle lub chcą, aby lekarz przypisał im określone leki. W każdym przypadku lekarz powinien odwoływać się do swojej wiedzy i doświadczenia. Wszystkie podane lub zatajone przez pacjenta informacje znajdują się w jego karcie. Na ich podstawie oraz po obserwacji zachowania pacjenta lekarz podejmuje decyzję o jego prowadzeniu.

 

Zobacz także

Podoba Ci się ten artykuł?

Powiązane tematy: