Flashback – czym jest, jak sobie z nim radzić i gdzie szukać pomocy?
Flashback można zdefiniować jako intruzywne wspomnienia, często bolesne, które odtwarzane są nawet po wielu miesiącach lub latach od danego wydarzenia. Flashbacki są częstym objawem PTSD, czyli zespołu stresu pourazowego. W sytuacji nawracających intruzywnych wspomnień spore znaczenie ma szukanie pomocy u psychologa.
Flashback – co to jest i jakie daje objawy?
Flashback to bolesne i intruzywne wspomnienie, które pojawia się nagle lub też może być wywołane podobnym doświadczeniem życiowym. Najczęściej flashbacki dotyczą osób z zespołem stresu pourazowego (PTSD), chociaż czasami pojawiają się w innych przypadkach (na przykład po spożyciu alkoholu). Czasami flashbacki dotyczą również osób zażywających narkotyki, jednak w tym wypadku jest to powiązane w dużym stopniu z uzależnieniem, a nie stresem lub traumatycznymi wydarzeniami z życia.
Warto wiedzieć, że takie wspomnienia mogą pojawiać się w formie obrazów i wspomnień za dnia, albo jako koszmary senne w nocy. Flashbacki są krótkotrwałe i mają charakter epizodyczny, a więc trwają od kilku minut do maksymalnie kilku godzin. Co może wyzwolić takie wspomnienia? W przypadku kobiety, która została zgwałcona, flashbacki mogą niestety pojawiać się w każdej sytuacji intymnej z innymi partnerami. Z kolei u osoby, która była ofiarą napadu, wspomnienia mogą silnie wracać w danych miejscach lub mogą być wywołane przez zapachy, smaki.
Traumatyczne wspomnienia mogą więc wyzwalać pewne obrazy, dźwięki, smaki, zapachy, miejsca, osoby. Niestety flashbacki niosą ze sobą różne konsekwencje, do których można zakwalifikować nasilenie negatywnych emocji, pogorszenie jakości życia, zaniżenie samooceny, depresja, a także poczucie winy i smutek.
Sprawdź również artykuł o problemach po gwałcie, pojawiających się w kobiecym ciele.
Flashback w PTDS
Zespół stresu pourazowego jest poważnym zaburzeniem, które kiedyś diagnozowane było głównie u żołnierzy. Obecnie o PTSD można mówić w przypadku osób po różnego rodzaju traumach takich jak utrata bliskiej osoby, torturach, agresji lub przemocy, wypadkach komunikacyjnych, przymusowych kontaktach seksualnych, cierpieniach wojennych, atakach terrorystycznych. Niestety PTSD może dotknąć każdą osobę, która przeżyła coś traumatycznego, chociaż wiele zależy od osobowości tej osoby i jej dotychczasowych doświadczeń życiowych. Osoby cierpiące na PTSD, starają się unikać wszystkich wspomnień, związanych z danym zdarzeniem, a także innych bodźców. W ten sposób mogą również zminimalizować ryzyko pojawienia się flashbacków.
Jak poradzić sobie z flashbackami i gdzie szukać pomocy?
Samodzielne pozbycie się flashbacków jest bardzo trudne, a niestety nieumiejętna praca z traumą może doprowadzić do pogorszenia się jej objawów. Zwykle najlepszą metodą jest kontakt z psychoterapeutą lub psychiatrą, ponieważ specjaliści potrafią pomóc w sytuacji nawracających bolesnych wspomnień. Ważne jest również zastosowanie prostych metod, na przykład uświadomienia sobie, że flashbacki są w danej sytuacji czymś normalnym i nie należy ich się wstydzić. Warto również pamiętać, że są to tylko wspomnienia, dlatego dobrze wrócić do rzeczywistości jak najszybciej.
Osoby z PTSD powinny szukać wsparcia nie tylko w psychologu lub psychiatrze, ale także bliskich osobach. W ten sposób mogą uzyskać pomoc w różnych momentach w życiu.
Zwykle specjaliści zalecają także spróbowanie metod uziemienia, a więc na przykład tupanie nogami, szczypanie się, klaskanie, a wszystko po to, aby przypomnieć sobie o własnej lokalizacji i uświadomić sobie istnienie wspomnień.
Spore znaczenie ma również zastosowanie metod oddechowych i relaksacyjnych, ponieważ w ten sposób możliwe jest uspokojenie swojego organizmu i zadbanie o spokój wewnętrzny. Zwykle polecaną metoda leczenia jest psychoterapia poznawczo-behawioralna, ponieważ koncentruje się ona na działaniach empirycznych i naukowych, a także radzeniu sobie ze stresem, objawami i przyczynami zaburzeń. W PTSD metody terapii poznawczo-behawioralnej działają skutecznie, dlatego warto skorzystać z pomocy i zrobić to jak najszybciej.
Brak leczenia może doprowadzić do jeszcze większych problemów psychicznych i często nawracających wspomnień. U osób z poważnymi trudnościami i zaburzeniami lękowymi lub depresyjnymi, pomocna może okazać się również farmakoterapia.
Źródła:
- https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/(SICI)1520-6394(1996)4:3%3C146::AID-DA9%3E3.0.CO;2-E [dostęp: 18.02.2023]
- https://www.cambridge.org/core/journals/psychological-medicine/article/neural-basis-of-flashback-formation-the-impact-of-viewing-trauma/FF13CEE2506AEE5D1C9B55FD6FCC4045 [dostęp: 18.02.2023]
- https://czasopisma.uwm.edu.pl/index.php/pp/article/view/7320 [dostęp: 18.02.2023]
- https://journals.viamedica.pl/psychiatria/article/view/29182 [dostęp: 18.02.2023]
- https://journals.viamedica.pl/psychiatria/article/view/29170 [dostęp: 18.02.2023]
Podoba Ci się ten artykuł?
Powiązane tematy:
Polecamy
Filip Cembala: „Komu z nas nie brakuje ulgi w czasach zadyszki wszelakiej?”
Dlaczego krawaty i gorące herbaty nie są dla lekarzy psychiatrów? Tłumaczy dr Benji Waterhouse
Ludzie myślą, że mają rację, nawet jeśli się mylą. Naukowcy zbadali, dlaczego się tak dzieje
„Jeżeli nie słuchasz szeptów swojego ciała, to będziesz musiał usłyszeć jego krzyk” – mówi psychoterapeutka dr Agnieszka Kozak
się ten artykuł?