Swietłana Aleksiejewa: używam moich blizn, aby pomagać innym

Wywołuje różne reakcje. Niektórzy tylko na nią  patrzą, inni chcą dotknąć. Czasami podchodzi do nieznajomych, by zapytać, dlaczego jej poparzone ciało wywołuje takie emocje. Swietłana Aleksiejewa chce udowodnić, że traumy i tragedie, jakie spotykają nas w życiu, nie muszą być przeszkodą w spełnianiu marzeń.

„Jeśli chcesz coś osiągnąć, nie słuchaj innych, tylko działaj” –  mówi 18-letnia rosyjska modelka, która konsekwentnie buduje swoją pozycję na inności. Jak mówi, chce pokazać ludziom, że deficyty, jakie stają się naszym udziałem, nie muszą powstrzymywać nas od realizowania życiowych planów.

Zanim modelka Swieta Ugoljok (węgielek drzewny) przyjęła swój pseudonim, była znana jako Swietłana Aleksiejewa. Urodziła się w 1999 roku i dorastała w Komsomolsku nad Amurem, ok. 700 km na północ od Władywostoku.

W wieku czterech lat spowodowała pożar, kiedy próbowała podpalić zwisające nitki ze swojej koszuli płomykiem świecy. Syntetyczne ubranie zaczęło się palić i przykleiło się do skóry, powodując rozległe poparzenia na prawie połowie jej ciała.

„Chociaż moja matka powiedziała, że wychodzi na 5 minut, wróciła dopiero kilka godzin później. To było 1 czerwca, w Dzień Dziecka. Kiedy wyszła, było jasno, wróciła, kiedy było całkiem ciemno” – tak wspomina po latach te wydarzenia. Nieprzytomną dziewczynkę zabrano do szpitala, gdzie spędziła dwa miesiące w śpiączce farmakologicznej. Ogień zniszczył jej gruczoły sutkowe i sutki, na całym ciele pozostawił rozległe szramy i blizny.

Dorastanie oszpeconej dziewczynki było wyjątkowo trudne. Znęcano się nad nią w szkole, a matka, z powodu nadużywania alkoholu, nie była w stanie należycie zająć się córką, ani jej wesprzeć.  Kiedy Swieta miała 9 lat, matka rzuciła w nią nożem. Poszła wtedy na policję, która skierowała ją do sierocińca. Przez resztę dzieciństwa kursowała pomiędzy domem a sierocińcem, by pozostać w nim na stałe w 2012 roku. Matka Swietłany nie odwiedziła córki podczas jej pobytu w szpitalu, z powodu nadużywania alkoholu nie była też w stanie przekazać jej swojej skóry do transplantacji. Nigdy nie winiła siebie za tragiczne wydarzenia utrzymując, że był to zwyczajny pech.

„Całe życie zmagam się z konsekwencjami poparzeń. Moja ostatnia operacja miała miejsce, kiedy miałam 15 lat. Im jestem starsza, tym jest mi łatwiej”.

Swietłana przyznaje, że nawet teraz, kiedy mieszka w Moskwie, jej wygląd nadal zwraca uwagę ludzi na ulicy, wciąż ludzie wytykają ją palcami. Czasem zdarza jej się podejść do nich i zapytać, dlaczego jej wygląd tak im przeszkadza.

„Zawsze chciałam być modelką, niezależnie od moich blizn. Pomyślałam, że to pozwoli mi pomagać innym, niezależnie od kosztów”

Wydarzenia z dzieciństwa nie zamknęły jej drogi do realizacji marzeń, a nowe technologie i umiejętnie poprowadzona narracja ułatwiły budowanie ciągle rosnącej społeczności fanów.  Zaczęła od zamieszczania swoich zdjęć na Instagramie. Na początku, by zdobywać zasięg, inwestowała w reklamy i płatne wiadomości. Zdjęcia na profilu wywoływały mieszane reakcje ze strony internautów. „Niektórzy pisali okropne rzeczy. To naturalnie, gust wszystkich dookoła może być różny. Inni pisali: rób tak dalej.”

Wraz z coraz większą ilością obserwujących jej profil, okazji do interakcji z publicznością było więcej. Coraz więcej osób z bliznami  zaczęło wysyłać jej zdjęcia i nagrania. Sporo z nich była dużo młodszych od 18-letniej modelki. Niektórzy pisali, że czują się wyobcowani i samotni. Najczęściej żalili się, że „nie są dość dobrzy”.

Odważna Rosjanka, która bez żadnego skrępowania pokazuje swoje pokiereszowane ciało, staje się symbolem walki o równe prawa dla odmienności.  Jest dobrym przykładem szczególnie dla 12-13-latek, które nie są w stanie pokonać wszechobecnego kultu doskonałości i nieskazitelności ciała, jaki narzucają topowe modelki.

„Chcę pokazać ludziom, że niezależnie od kompleksów, jakie mają, nie muszą powstrzymywać się przed spełnianiem marzeń. Jeśli chcesz coś osiągnąć, nie słuchaj innych tylko siebie”

Na potwierdzenie skuteczności tych działań nie trzeba było długo czekać. Po tym jak borykająca się z anoreksją dziewczyna poprosiła Swietłanę o wsparcie,  a ta umieściła o niej informację na swoim profilu, na konto dziewczyny wpłynęło ponad 65 tysięcy rubli.

Obecnie Swietłana mieszka w Moskwie razem ze swoim partnerem, którego poznała przez Internet. „Był pierwszą osobą, której nie przeszkadzał mój wygląd. Przeciwnie, podkreślił, że to super że jestem inna niż reszta. Ludzie z Dalekiego Wschodu są inni niezależnie od wszystkiego”.

W 2018 roku BBC umieściło ją na liście 100 inspirujących kobiet: „Swietłana przeżyła pożar, który spalił połowę jej ciała. Przezywano ją „Frankenstein”, a kiedy skończyła 18 lat, wybrała przydomek „Węgiel drzewny” i przeniosła się do Moskwy. Teraz ma wielkie media społecznościowe, gdzie używa zdjęć blizn, by pomóc innym” – napisano w uzasadnieniu.

Swietłana zdaje sobie sprawę z potęgi mediów społecznościowych. Jak zauważa, zarówno reakcje na jej wygląd, jak i zaufanie, jakim darzą ją ludzie z podobnymi traumami, świadczą o tym, że zmienia się mentalność rosyjskiego społeczeństwa: „Im bardziej jestem znana, tym więcej mogę dać innym nadziei, wiary i siły. W Rosji dopiero teraz ludzie zaczęli mówić o ciałopozytywności.”