Skąd wziął się plastik i co ma wspólnego z kulami bilardowymi? Wyjaśnia Olga Kogutnicka z profilu „Jakmniej”

Kule bilardowe, 10 tys. dolarów i nazwisko Hyatt – tak w telegraficznym skrócie można opisać początki plastiku. Olga Kogutnicka na swoim instagramowym profilu „Jakmniej” prześledziła historię tego tworzywa sztucznego.

1000 lat – tyle rozkłada się plastik!

WWF podaje, że każdego roku co najmniej 8 milionów ton plastiku wycieka do oceanu światowego. To tak jakby co minutę w oceanie lądowała jedna pełna śmieciarka plastiku. Ile potrzeba czasu, aby jedna butelka czy foliówka się rozłożyły? Aż 500 lat! Ale to tworzywo sztuczne potrafi rozkładać się nawet 1000 lat. Ta prosta kalkulacja pokazuje, że my umrzemy, a przeżyją nas nasze plastikowe śmieci.

Problem zaśmiecania naszej planety i ekspansji plastiku stał się na tyle poważny, że co roku pojawiają się nowe unijne dyrektywy mające na celu ograniczenie produkcji tworzyw sztucznych.

Jakie są początki tego wstydliwego (dziś) plastikowego problemu? Co zadecydowało o tym, że wymyślono tworzywo sztuczne? Odpowiedzi na te pytania znajdziemy w najnowszym poście Olgi Kogutnickiej, autorki profilu „Jakmniej”.

Początki plastiku – kto wynalazł pierwsze tworzywo sztuczne?

Olga, jak sama o sobie pisze – entuzjastka życia less waste, zabiera nas w podróż do początków plastiku.

„Historia plastiku zaczęła się od poszukiwań zamiennika dla… kul bilardowych, które dawniej robione były z kości słoniowej” – pisze.

Zmniejszająca się populacja słoni oraz zwiększony nacisk na ich ochronę sprawił, że producenci kul bilardowych zmuszeni byli do szukania alternatywnych materiałów do ich produkcji. Wyznaczono nawet nagrodę – 10 tys. dolarów dla osoby, która znajdzie taki zamiennik. Powalczyć o nią postanowił John Wesley Hyatt, który wynalazł celuloid – pierwsze plastyczne tworzywo sztuczne.

„Nagrody nie wygrał, bo kula finalnie nie była wystarczająco ciężka, ale zrozumiał, że celuloid może mieć wiele innych zastosowań” – wyjaśnia Kogutnicka w swoim wpisie na Instagramie.

Historia plastiku na przestrzeni lat

W dalszej części swojego wpisu autorka pokazuje, jak na przestrzeni lat rozwijała się produkcja kolejnych tworzyw sztucznych.

„W 1907 roku po połączeniu fenolu i formaldehydu Leo Baekeland wynalazł pierwszy w pełni syntetyczny plastik – Bakelit. Bakelit był dużo bardziej odporny na temperaturę, a składniki do jego produkcji były łatwo i powszechnie dostępne.

Dalej sytuacja rozwijała się bardzo dynamicznie:

1920 – polistyren (PS)
1920 – polichlorek winylu (PVC)
1928 – akryl
1933 – polietylen (PE)
1938 – nylon”

Kogutnicka podkreśla, że rozwój przemysłu i wynalezienie technologii formowania wtryskowego otworzyły szereg możliwości dla producentów tworzyw sztucznych.

„W związku z wybuchem drugiej wojny światowej pojawiła się potrzeba produkcji plastiku na jeszcze większą skalę. W samych Stanach produkcja plastiku wzrosła wtedy czterokrotnie!” – pisze Olga. „Polietylen był używany do produkcji radarów, nylon był nieocenionym komponentem do produkcji spadochronów, a polichlorek winylu do produkcji nieprzemakalnych ubrań” – dodaje.

Po zakończeniu drugiej wojny światowej fabryki zaczęły produkować przedmioty codziennego użytku i to właśnie wtedy zaczął się prawdziwy boom na wykorzystanie tworzyw sztucznych. „Ze względu na tanią i skalowalną produkcję plastik zaczął zastępować naturalne materiały i wkradł się do każdej sfery naszego życia” – wyjaśnia autorka profilu „Jakmniej”.

Taką drogę pokonał plastik, by trafić do naszych domów. Jego ekspansja jest na tyle silna i obciążająca dla planety, że jako jednostka musimy podjąć działania zmierzające do ograniczenia wykorzystania tego tworzywa sztucznego w codziennym życiu. W przeciwnym razie grozi nam utonięcie w plastiku!

Olga Kogutnicka – kim jest?

Olga Kogutnicka sama o sobie pisze, że jest entuzjastką życia less waste. Na co dzień pracuje w korporacji, ale wraz z zamknięciem laptopa włącza tryb slow, z którego – jak mówi – czerpie energię do propagowania bezodpadowego życia. Olga aktywnie działa w mediach społecznościowych – jej profil na Instagramie „Jakmniej” obserwuje ponad 6,5 tys. osób. Pokazuje na nim jak mniej marnować i żyć w zgodzie z naturą, w miejskim stylu.