Eksperci stworzyli nową definicję menopauzy. „Jej fizjologia jest złożona i nie do końca poznana”

„Uznanie, że dla większości kobiet menopauza jest naturalnym zdarzeniem biologicznym, nie zwalnia od stosowania działań interwencyjnych łagodzących objawy” – podkreślają autorzy największej jak dotąd publikacji poświęconej menopauzie. Światowej sławy eksperci podkreślili, że obecnie obowiązująca definicja menopauzy nie jest wystarczająca, nie uwzględnia wielu zmiennych, a także wprowadza nielogiczne i problematyczne ograniczenia, dlatego potrzeba na nowo zdefiniować to pojęcie. Czego zresztą dokonali.

Nowa definicja menopauzy

Naukowcy z Australii, Włoch i Stanów Zjednoczonych przejrzeli ponad 200 prac naukowych powstałych na przestrzeni ostatnich 71 lat. Wnioski z tej analizy opublikowali na łamach czasopisma „Cell”. Jednym z efektów była nowa definicja menopauzy, której wprowadzenie autorzy uznali za kluczowe na drodze lepszego zrozumienia tego etapu w życiu (nie tylko) kobiety.

Zespół światowej sławy ekspertów zauważył, że obecnie obowiązująca definicja – mówiąca o tym, że menopauza to ustanie menstruacji – jest niewystarczająco ścisłym opisem.

„Tradycyjnie definiowana jako czas ostatniego krwawienia miesiączkowego u kobiety, ta definicja menopauzy nie ma zastosowania do kobiet, które mają nieregularne miesiączki lub brak miesiączki z różnych przyczyn przed naturalnym przejściem w okres menopauzy” – wyjaśnili naukowcy.

W dalszej części publikacji autorzy podkreślili, że tradycyjna definicja nie uwzględnia także kobiet po histerektomii, ablacji endometrium lub wewnątrzmacicznej antykoncepcji hormonalnej, a także kobiet stosujących antykoncepcję hamującą owulację. Naukowcy zaznaczyli, że klimakterium mogą doświadczać także niektórzy transpłciowi mężczyźni oraz osoby niebinarne lub zróżnicowane pod względem płci.

Ich zdaniem nowa, właściwa definicja menopauzy powinna brzmieć tak: „menopauza jest to ostateczne ustanie czynności jajników z utratą produkcji hormonów rozrodczych i nieodwracalną utratą płodności”.

„Jest to naturalny etap reprodukcyjnego starzenia się” – precyzują naukowcy.

Leczenie i „ciche konsekwencje zdrowotne” menopauzy

Eksperci zwracają uwagę, że „fizjologia menopauzy jest złożona i nie do końca poznana”, co przekłada się zarówno na leczenie, jak i społeczne jej postrzeganie. Choć około połowa ludzkości przechodzi menopauzę, to mniej niż 15 proc. tej grupy otrzymuje odpowiednie leczenie jej objawów.

„Menopauza i droga do niej nie są trudne dla wszystkich, ale u niektórych objawy mogą być na tyle poważne, że nawet uniemożliwiają pracę i zaburzają życie rodzinne” – podkreślili autorzy publikacji. „Uznanie, że dla większości kobiet menopauza jest naturalnym zdarzeniem biologicznym, nie zwalnia od stosowania działań interwencyjnych łagodzących objawy” – dodali.

Z publikacji dowiadujemy się, że możliwości terapii dokuczliwych, a niekiedy wręcz ciężkich symptomów menopauzy jest niewiele, często są słabo przebadane, mają wątpliwą skuteczność lub powodują szkodliwe skutki uboczne.

„Do głównych objawów menopauzy zalicza się uderzenia gorąca i nocne poty (VMS), zaburzenia snu, stany lękowe i obniżony nastrój oraz zmiany w obrębie układu moczowo-płciowego, które mogą wpływać na popęd seksualny” – czytamy.

Naukowcy podkreślili, że objawy menopauzy różnią się znacznie pomiędzy osobami i to przez cały okres jej trwania. Niektórzy doświadczają wielu poważnych i uciążliwych symptomów, podczas gdy inni mają ich niewiele lub nie mają wcale. Jednak nawet jeśli dana osoba nie ma zauważalnych objawów, nadal mogą u niej wystąpić istotne „ciche konsekwencje zdrowotne”, w tym utrata masy kostnej oraz zwiększone ryzyko cukrzycy, chorób układu krążenia i niektórych rodzajów nowotworów.

Ponadto, jak zauważyli autorzy publikacji, niektóre objawy, takie jak osłabienie czy utrata pamięci krótkotrwałej mogą być przejściowe, a inne (w tym depresja i stany lękowe) są czasami stanami istniejącymi już wcześniej, które fałszywie przypisuje się menopauzie ze względu na panujące wokół niej nieścisłości i narosłe mity.

„Optymalizacja zdrowia w okresie menopauzy jest dla kobiet bramą do zdrowego starzenia się”

W swoim raporcie naukowcy zaznaczają, że harmonogram występowania faz menopauzy nie jest jeszcze dobrze poznany i bardzo różni się w zależności od osoby. I między innymi dlatego obecne ograniczenia wiekowe dotyczące recept i terapii objawów związanych z klimakterium bywają nielogiczne i problematyczne. Bardzo wiele nieprzyjemnych oznak pojawia się w okresie okołomenopauzalnym, tymczasem zdecydowana większość zatwierdzonych terapii przeznaczona jest dla pacjentek w okresie ściśle menopauzalnym.

„Kobietom z uciążliwymi objawami menopauzy należy doradzić w sprawie możliwości leczenia i zaproponować terapie oparte na dowodach naukowych. Leczenie należy zindywidualizować w zależności od wieku i zagrożeń, pamiętając, że ryzyko dla zdrowia może zwiększać się wraz z wiekiem” – czytamy.

Zespół światowej sławy ekspertów podkreślił, że potrzeba dalszych badań nad leczeniem menopauzy, a także bardziej zindywidualizowanego, holistycznego podejścia, które uwzględniać powinno zarówno procesy związane ściśle z jej przebiegiem, jak i inne zmiany ogólnoustrojowe zachodzące w organizmie na tym etapie życia kobiety.

„Wszystkie kobiety powinny mieć dostęp do ogólnej oceny stanu zdrowia w momencie wkroczenia w etap menopauzy, aby zmaksymalizować ich dobrostan fizyczny, w tym zdrowie kardiometaboliczne i mięśniowo-szkieletowe, a także dobrostan psychiczny i seksualny” – czytamy. „Optymalizacja zdrowia w okresie menopauzy jest dla kobiet bramą do zdrowego starzenia się” – podsumowali autorzy.

Z publikacji wynika, że w dyskusji o menopauzie bardzo często pomijany jest fakt, iż może ona mocno wpływać na społeczno-ekonomiczną sferę życia, w tym wydajność kobiet w pracy czy w ogóle możliwość kontynuowania pracy zawodowej.

„Im poważniejszy VMS, tym większy wpływ na codzienne czynności. Zagrożenia dla zdrowia związane z wczesną menopauzą oraz migreny w okresie okołomenopauzalnym, krwotok miesiączkowy i problemy z nastrojem powodują dodatkowe problemy zdrowotne w miejscu pracy” – czytamy.

Naukowcy podkreślili, że należy dokładniej przyjrzeć się temu, kiedy faktycznie rozpoczyna się w organizmie proces menopauzy, a także opracować skuteczniejsze i bezpieczniejsze metody jej leczenia. Zdaniem ekspertów wybitnie zaniedbanym tematem jest kwestia menopauzy u osób spoza krajów o wysokich dochodach.

Źródła: radiozet.pl, PAP, cell.com

KIOM, czyli Krótka Instrukcja. O Menopauzie

KIOM, czyli Krótka Instrukcja. O Menopauzie, powstała, żeby wspierać wszystkie kobiety, które przechodzą menopauzę, i te, które czują, że aktualnie doświadczane przez nie objawy mogą być z nią związane. Powstała także z myślą o osobach, które po prostu chcą się lepiej przygotować do tego etapu: czy dla siebie samych, czy po to, by wiedzieć, jak wspierać bliskie sobie kobiety.

Instrukcja jest po to, aby życzliwie, z troską i w sposób rzeczowy przedstawić Ci zagadnienia związane z menopauzą. Myślimy o niej jak o przyjaciółce, która już przeszła drogę, którą masz przed sobą. Dzieli się z Tobą wiedzą, doświadczeniem, podpowiada możliwości działania tak, żebyś mogła nawigować przez ten etap jak najlepiej dla siebie.

Instrukcję stworzyłyśmy wspólnie z ekspertkami wielu dziedzin, które w sposób jasny, ciekawy i merytoryczny wyjaśniły wiele aspektów menopauzy, a także wspólnie z kobietami, które podzieliły się doświadczeniem tego okresu.

Krótka Instrukcja. O Menopauzie jest darmowa. Możesz przeczytać ją na stronie krotkainstrukcja.pl lub pobrać ją w formie PDF-a.