W jaki sposób, kiedy i gdzie złożyć wniosek „500 plus” w 2024 roku?

Świadczenie „800 plus” (dawniej „500 plus”) to rodzaj comiesięcznego świadczenia wychowawczego, które przysługuje w związku z wychowywaniem dziecka do ukończenia przez nie 18. roku życia. Choć jego otrzymanie nie zależy od osiąganego dochodu, konieczne jest złożenie odpowiedniego wniosku. Gdzie i jak go złożyć? 

Co to jest „500 plus”? Czy teraz powinniśmy mówić „800 plus”?

„500 plus” lub „500+” to potoczne określenie świadczenia wychowawczego, które przysługuje w ramach rządowego programu „Rodzina 500+”. Program ten został wprowadzony 1 kwietnia 2016 roku i ma na celu udzielenie wsparcia finansowego rodzinom, które wychowują dzieci. Od 1 stycznia 2024 roku mówi się już o „Rodzinie 800 plus” ze względu na zmianę wypłacanej sumy.

Świadczenie „800+” przysługuje na dziecko do ukończenia przez nie 18. roku życia bez względu na dochód osiągany przez rodzinę. Mimo to konieczne jest uprzednie złożenie stosownego wniosku, z którym wystąpić może: 

• matka, ojciec, opiekun faktyczny – jeżeli dziecko mieszka z określoną osobą i pozostaje na jej utrzymaniu; 
• opiekun prawny; 
• dyrektor domu pomocy społecznej – jeżeli dziecko zostało umieszczone w domu pomocy społecznej; 
• rodzic zastępczy; 
• osoba, która prowadzi rodzinny dom dziecka; 
• dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej; 
• dyrektor regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej; 
• dyrektor interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego – jeżeli dziecko zostało umieszczone w pieczy zastępczej.  

Warto podkreślić, że ustawodawca nie uzależnił otrzymania świadczenia „800 plus” od stanu cywilnego rodziców (czyli od czasów „500 plus” nic się tutaj nie zmieniło),  a zatem może otrzymać je rodzic pozostający w związku małżeńskim, nieformalnym, po rozwodzie lub wykonujący opiekę naprzemienną. 

„500 plus” 2024, czyli transformacja w świadczenie „Rodzina 800 plus”

Świadczenie wychowawcze jest przyznawane na roczny okres świadczeniowy, który trwa od 1 czerwca do 31 maja następnego roku kalendarzowego. Jeśli chcesz otrzymać je w 2024 roku, wniosek należało złożyć od 1 lutego do 30 czerwca 2023 roku. W takim przypadku świadczenie będzie należne od 1 czerwca. Jeżeli jednak wniosek został złożony po 30 czerwca, wówczas świadczenie obejmie miesiąc złożenia i kolejne miesiące, aż do końca okresu rozliczeniowego.

Jak zmieniło się świadczenie w ramach programu „Rodzina 500+” w 2024 roku? Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami jego wysokość będzie wynosić 800 zł, przy czy zmiana ta nastąpiła od 1 stycznia 2024 roku, a nie od początku okresu świadczeniowego rozpoczynającego się w 2024 roku.

Jak złożyć wniosek o „800 plus”, dawniej „500 plus”? 

Od 1 stycznia 2022 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych zajmuje się ustalaniem prawa do otrzymania świadczenia oraz przejął wszystkie zadania związane z obsługą programu „Rodzina 500+”. W programie „Rodzina 800+” nic się w tej kwestii nie zmieniło. Wnioski o świadczenie można składać wyłącznie drogą elektroniczną za pośrednictwem: 

• portal PUE ZUS, 
• portalu Ministerstwa Rodziny Emp@tia, 
• bankowości elektronicznej, przy czym możliwe jest to wyłącznie w niektórych bankach.  

Wnioski o „800+” różnią się od siebie w zależności od tego, jaki podmiot składa dokument. Jeżeli wnioskującym jest: 

• matka lub ojciec dziecka – składa do ZUS wniosek SW-R; 
• opiekun prawny, opiekun faktyczny lub osoba sprawująca pieczę zastępczą – składa do ZUS wniosek SW-O; 
• dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej, opiekuńczo-terapeutycznej, interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego lub domu pomocy społecznej – składa do ZUS wniosek SW-D. 

Wniosek o „800+” – jakie informacje musi przedstawić rodzic? 

Wypełniając wniosek SW-R, należy określić: 

• okres świadczeniowy, na który składany jest wniosek; 
• czy jest się matką, czy też ojcem dziecka; 
• dane wnioskodawcy, w tym numer PESEL, imię, nazwisko, serię i numer dowodu osobistego, datę urodzenia, stan cywilny, obywatelstwo, adres zamieszkania; 
• numer rachunku, na który ma zostać przelane świadczenie; 
• dane dziecka, na które składany jest wniosek, w tym jego imię, nazwisko, datę urodzenia, numer PESEL, obywatelstwo, stan cywilny; 
• czy wnioskującemu lub jego współmałżonkowi albo drugiemu z rodziców dziecka przysługują za granicą świadczenia o podobnym charakterze.  

Do wniosku o „800 plus” należy dołączyć również określone dokumenty, które dotyczą przede wszystkim sytuacji, gdy wnioskodawcą jest inny podmiot niż matka lub ojciec dziecka. Są to: 

• dla opiekuna faktycznego – oświadczenie sądu opiekuńczego lub ośrodka preadopcyjnego o prowadzonym postępowaniu sądowym w sprawie przysposobienia dziecka; 
• dla opiekuna prawnego – orzeczenie sądu opiekuńczego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka; 
• dla rodzica zastępczego, osoby prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej, interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego – zaświadczenie Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie albo innego organizatora pieczy zastępczej; 
• dla dyrektora domu pomocy społecznej – decyzja albo orzeczenie o umieszczeniu dziecka w domu pomocy społecznej; 
• dla osób upoważnionych – upoważnienie do złożenia wniosku od dyrektora właściwej placówki; 
• dla wnioskujących opiekujących się dzieckiem na przemian z drugim rodzicem – orzeczenie sądu o ustanowieniu opieki naprzemiennej; 
• dla cudzoziemca – dokument, który potwierdza charakter pobytu w Polsce.

Bibliografia: 

1. https://www.gov.pl/web/gov/skorzystaj-z-programu-rodzina-500 [dostęp: 12.12. 2023]. 
2. https://www.gov.pl/web/rodzina/rodzina-500-plus [dostęp: 12.12. 2023]. 
3. https://www.zus.pl/-/swiadczenie-wychowawcze-500-od-2022-roku [dostęp: 12.12. 2023]. 
4. Ustawa z dnia 11 lutego 2016 roku o pomocy państwa w wychowaniu dzieci, Dz. U. 2016 poz. 195.