Polacy na L4. Stres po raz pierwszy na podium najpowszechniejszych powodów zwolnień

10 mln 700 tysięcy. Tyle dni w 2024 roku zabrały Polakom zwolnienia lekarskie z powodu silnego stresu. L4 psychiatryczne po raz pierwszy w historii znalazły się w pierwszej trójce wszystkich wystawionych zwolnień. Wyprzedzają je tylko przeziębienia i ciąża.

Reakcja na silny stres i zaburzenia adaptacyjne, opatrzone w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD 10 kodem F43, znalazły się zaraz za przeziębieniami i ciążą i wyprzedziły o wiele bardziej dotąd rozpowszechnione zwolnienia z powodu bólu kręgosłupa (9 mln 200 tys. dni) i korzonków (8 mln 500 tys. dni). Zwolnień związanych z ostrym zakażeniem dróg oddechowych było w sumie 12 mln 700 tys. dni.

L4 na stres, czyli na co?

Z roku na rok zwolnień psychiatrycznych przybywa. W 2024 roku druków wypisanych z powodu silnego stresu było dwa razy więcej niż z powodu depresji (5 mln 800 tys.) i zaburzeń lękowych (5 mln 800 tys.).

Z czym przychodzimy do lekarza po „stresowe” L4? Lista może być bardzo długa, od choroby bliskiej osoby, przez problemy w pracy, po wypalenie zawodowe. Choć od lat trwają starania, by syndrom wypalenia stał się chorobą, na razie jeszcze takie decyzje nie zapadły, więc L4 w tym przypadku zazwyczaj opisywane jest jako przewlekły stres. Nie ma wątpliwości, że w ostatnich latach tego rodzaju problemów znacznie przybyło. Jak się też ocenia, Polacy przestają się wreszcie wstydzić zwolnień od psychiatry i mówić o tym w pracy. To dobry znak, bo po pomoc w tej sferze zdrowia zgłasza się coraz więcej osób.

Kiedy wyjazd na zwolnieniu?

Zwolnienia z kodem F43 zazwyczaj nie trwają długo, jak oceniają lekarze by zregenerować się po traumatycznym wydarzeniu w większości wypadków wystarczy kilka dni lub tygodni. Maksymalna długość takiego zwolnienia wynosi 182 dni. Po tym czasie można wystąpić o świadczenie rehabilitacyjne, które może trwać maksymalnie przez rok. Chory na zwolnieniu z powodu silnego stresu może chodzić, a nawet, po uzgodnieniu z lekarzem prowadzącym, wyjeżdżać w celu poratowania zdrowia. Powinno się jednak poinformować o tym pracodawcę i ZUS.

ZUS zajrzy na konto i Facebooka

Ten, kto myśli, że zwolnienie na stres może być wygodnym sposobem na wakacje, może się jednak mocno rozczarować. Kontrole prowadzone zarówno przez pracodawców, jak i urzędników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, są powszechne i częste. Od początku roku inspektorzy już nie tylko mogą zapukać bez zapowiedzi do drzwi naszego domu czy miejsca pobytu wskazanego w zaświadczeniu od lekarza, ale także analizować naszą aktywność w mediach społecznościowych. Mogą też przejrzeć nasze transakcje finansowe.

W 2024 roku ZUS wstrzymał wypłaty zasiłków chorobowych na kwotę 640 tysięcy złotych, dwa razy większą niż w 2020 roku. Wydano 36,6 tys. decyzji o cofnięciu zasiłku chorobowego. Wśród „złapanych”, poza przebywaniem poza miejscem wskazanym do rekonwalescencji, wiele osób zajmowało się remontem mieszkania, pracowało za granicą lub we własnym gospodarstwie. Za niewłaściwe korzystanie ze zwolnienia można też zostać zwolnionym dyscyplinarnie z pracy.

Źródło: Zakład Ubezpieczeń Społecznych