Mata wyznał, że jest w spektrum autyzmu. „To moja supermoc”

Mata przyznał, że jest osobą w spektrum autyzmu. Muzyk na co dzień broni swojej prywatności. Wyjątek zrobił dla programu „Autentyczni”, by szerzyć w naszym kraju świadomość na temat neuroróżnorodności. „To jest coś, co pozwala mi tworzyć, przeżywać świat na swój sposób” – powiedział.

Mata w programie „Autentyczni”

Michał Matczak, znany szerszej publiczności pod pseudonimem Mata, jest ulubieńcem młodego pokolenia. Raper i autor tekstów na co dzień stroni od mediów i niewiele mówi o swoim życiu prywatnym.

Artysta postanowił zrobić jednak wyjątek i udzielił drugiego w swoim życiu wywiadu, tym razem pojawił się w programie „Autentyczni” realizowanym przez stację TVN. Celem programu jest zwiększenie świadomości na temat spektrum autyzmu i pokazanie, w jaki sposób funkcjonują osoby neuroróżnorodne.

Format polega na tym, że 50 osób w spektrum autyzmu próbuje swoich sił w dziennikarstwie i zadaje zaproszonym gościom pytania. Nad pracą początkujących dziennikarzy czuwa Maciej Stuhr, który wspiera ich w działaniach.

„To jest tak niesamowite obserwować, jak uczą się telewizji, jak walczą z tremą, jak ciekawi są każdego gościa! A do tego ich emocje, wyrażane w tak bezpośredni sposób, że mogę tylko patrzeć i uczyć się od nich! Bardzo dziękuję, że mogę być częścią tej przygody” – podsumował aktor.

Dwa pierwsze odcinki „Autentycznych” zostały wyemitowane jesienią 2023 r. Pierwszymi gośćmi byli Robert Makłowicz i Natalia Kukulska. Program spotkał się zarówno z pochlebnymi, jak i krytycznymi reakcjami. Jedni uważali, że jest ważny i potrzebny, inni, że za bardzo skupia się na gwiazdach, a mniej na osobach, o których docelowo miał być. Dziennikarka Monika Szubrycht podkreśliła, że mimo  niedociągnięć, warto docenić to, że temat autyzmu pojawia się w dużej stacji, w godzinach o największej oglądalności. „Chciałabym, żebyśmy docenili osoby, które w nim występują, bo to wymaga odwagi i pokazania przed widzami swojej diagnozy, nie w bezpiecznym środowisku, ale 'w wielkim świecie'” – zaznaczyła.

„To taka moja supermoc”

Jak przyznaje produkcja programu „Autentyczni”, wybór gościa do trzeciego odcinka nie był kwestią przypadku. Mata w trakcie rozmowy z osobą w spektrum autyzmu przyznał, że sam jest neuroróżnorodny.

„Wybór kolejnego gościa programu nie jest przypadkowy, podczas nagrania odcinka Mata zdecydował się podzielić informacją, że sam jest osobą w spektrum autyzmu” – podano w zapowiedzi trzeciego odcinka.

Rozmowa z Matą zostanie wyemitowana 25 lutego br. Produkcja postanowiła jednak zdradzić wcześniej fragment wypowiedzi rapera.

„Powiedziałbym, że [spektrum autyzmu – przyp. red.] jest takim systemem oprogramowania, który wgrany jest w różne głowy, w tym moją. Dla mnie to jest taki mój iOS po prostu, mój Android, co kto woli. To jest coś, co pozwala mi tworzyć, przeżywać świat na swój sposób i wydaje mi się, że to taka moja supermoc” – powiedział Mata.

Czym jest autyzm?

Autyzm to całościowe zaburzenie rozwoju, w którym istotną rolę odgrywa inne niż typowe funkcjonowanie mózgu.

Pojęcie autyzmu zostało wprowadzone do psychiatrii, medycyny i psychologii w 1911 roku. To właśnie wtedy Eugene Bleuler zauważył, że niektóre osoby w społeczeństwie nie są w stanie utrzymywać typowych relacji z otoczeniem i innymi ludźmi.  Badacz uważał jednak na początku, że autyzm jest jednym z symptomów schizofrenii, jednak w 1944 roku została wyodrębniona osobna jednostka, nazwana po prostu autyzmem. Obecnie zaburzenie to jest definiowane jako problem rozwojowy i w żadnym wypadku nie można utożsamiać go z chorobą psychiczną. Dobrze zaznaczyć, że wciąż najczęściej mówi się o objawach ze spektrum autyzmu, w starej nomenklaturze, rozdzielając zaburzenie na autyzm typowy, atypowy oraz zespół Aspergera (od czego specjaliści powoli odchodzą). 

Objawy autyzmu mogą obejmować:

• autystyczną izolację,
• przymus stałości otoczenia,
• trudność w interakcjach społecznych,
• stereotypowe, powtarzające się czynności,
• zaburzenia mowy (echolalia – powtarzanie fragmentów właśnie zasłyszanych wypowiedzi, odwracanie zaimków)
• całkowity brak mowy,
• zamiłowanie schematów oraz rutyny i procedur;
• koncentracja na wąskiej dziedzinie wiedzy;
• brak elastyczności i spontaniczności;
• problemy z empatią i dopasowaniem się do norm społecznych.