„Jesteśmy armią, armia to my! A dzieci urodzone w schronach bombowych będą żyć w spokojnym kraju, który się obronił”. Tak walczy pierwsza dama Ukrainy

Dzięki jej staraniom w muzeach na całym świecie wprowadzono przewodniki po ukraińsku. Teraz, w momencie rosyjskiego ataku, stała się symbolem ukraińskiego bohaterstwa i walki. „Dzisiaj nie będę panikować i płakać. Będę spokojna i pewna siebie. Moje dzieci patrzą na mnie. Będę obok nich. I obok mojego męża. I z wami„ — ten emocjonalny wpis Ołeny Zełenskiej pozostanie jednym z obrazów tragicznych wydarzeń, jakich doświadcza Ukraina. Kim jest żona ukraińskiego prezydenta?

Urodziła się 44 lata temu w Krzywym Rogu. Choć ukończyła architekturę, praktycznie ani dnia nie pracowała w zawodzie. Świetnie odnalazła się w roli autorki skeczów dla kabaretu „Studio Kwartał 95”, gdzie występował jej przyszły mąż. Choć poznali się znacznie wcześniej, ponieważ chodzili do jednej szkoły, zostali parą dopiero podczas studiów na Uniwersytecie Narodowym w Krzywym Rogu. Ona studiowała architekturę, Wołodymyr został prawnikiem, choć przez wiele lat występował z kabaretem. Ślub wzięli w 2003 roku. Rok później urodziła się ich córka Aleksandra, w 2013 roku syn Cyryl. Para prezydencka wychowuje dzieci z dala od mediów.

Także Ołena przez wiele lat chroniła prywatne życie, aż do czasu, kiedy w 2019 roku jej mąż wygrał wybory prezydenckie. „Mogłabym dalej żyć swoim życiem, trzymając się z dala od problemów i ataków medialnych. Postanowiłam jednak wspierać męża: na poziomie emocjonalnym ta praca nie jest dla niego łatwa, a on potrzebuje kogoś, kto będzie w pobliżu” – mówiła po wyborach. Nie przestała też pracować jako autorka tekstów – w Ukrainie żona prezydenta jest osobą prywatną.

Choć zarzucano jej, że włącza się w działania dyplomatyczne swojego kraju „z drugiego fotela” i niezasłużenie trafiła do pierwszej setki najbardziej wpływowych kobiet, w rzeczywistości prowadzi wiele działań w kierunku równouprawnienia i umocnienia roli Ukrainek. „Naciskałam na Ukrainę, by przyłączyła się do Międzynarodowej Koalicji Równych Płac w celu rozwiązania problemu zróżnicowania wynagrodzenia ze względu na płeć, które jest stałym problemem w naszym kraju” – mówiła w jednym z wywiadów.

Razem z żoną prezydenta Francji Brigitte Macron doprowadziły do włączenia Ukrainy w szeregi organizacji Biarritz Partnership for Gender Equality. Zaangażowała się także w organizację Krajowego Centrum Telefonicznego ds. Przemocy Domowej. To dzięki jej zabiegom Ukraina przyjęła dekret w sprawie środków zapobiegania i zwalczania przemocy domowej i przemocy ze względu na płeć. „Nie jestem osobą, która żyje zabawą, nie lubię opowiadać dowcipów. To nie leży w moim charakterze. Ale zawsze zaangażuję się w ważne kwestie społeczne” – mówiła.

Zaangażowała się m.in. w promowanie zasad zdrowego żywienia w ukraińskich szkołach. „Jako matka poświęcam szczególnie dużo uwagi opiece and dziećmi i tym, w jaki sposób odżywanie wpływa na ich zdrowie i edukację. Dlatego zorganizowałam obrady okrągłego stołu z ministrami Ukrainy, żeby przygotować szkolny program żywienia, który pozwoli na polepszenie zdrowia i edukacji naszych uczniów” – mówiła w wywiadzie dla Diplomatic Courier we wrześniu 2021 roku.

To dzięki jej inicjatywie przewodniki muzealne na całym świecie dołączyły do swoich list oprowadzanie po ukraińsku. „Nasz naród i społeczeństwo ma bogatą historię sięgającą wielu wieków wstecz, która pozwoliła nam na wkład w rozwój świata na wielu różnych poziomach. Sztuka i historia są dwiema najbardziej efektywnymi ścieżkami podkreślania i łączenia kultur poprzez soft power. Stałam na czele inicjatywy dodawania ukraińskiej wersji językowej dla zwiedzających kluczowe zabytki kultury światowej. Udało się nam włączyć 35 z nich, w tym paryski Wersal oraz dom pierwszego prezydenta Stanów Zjednoczonych, Jerzego Waszyngtona w Washington D.C.” – mówiła.

Podczas pandemii COVID-19 Ołena Zełenska skoncentrowała się na działaniach profilaktycznych, promując system szczepień. „COVID-19 był testem dla Ukrainy i mnie osobiście, ale udało nam się podjąć kroki polepszające naszą sytuację, co odzwierciedlają statystyki szczepień i niższe poziomy zachorowań” – mówiła. Ona sama, jedyna w rodzinie, zachorowała na koronawirusa i miała w związku z tym wiele komplikacji, łącznie z zapaleniem płuc.

Krótko po rosyjskim ataku na Ukrainę światowe media cytowały emocjonalny wpis Ołeny Zełenskiej, jaki zamieściła w mediach społecznościowych: „Mój drogi narodzie! Ukraińcy! Patrzę dziś na was wszystkich. Na wszystkich, których widzę w telewizji, na ulicach, w internecie. Widzę wasze posty i filmy. I wiecie co? Jesteście niesamowici! (…) Mówi się, że wielu to tłum. To nie dotyczy nas. Bo Ukraińcy to nie tłumy. To jest armia!”.

Ołena jest aktywna w mediach społecznościowych. Publikuje tam nie tylko apele o zachowanie spokoju, ale także rady dla swoich rodaków: „Spotkaj się w mediach społecznościowych, aby chronić domy i pomagać samotnym sąsiadom. Zaoferuj swój dom tym, którzy potrzebują schronienia. Oddaj krew żołnierzom i ofiarom. Zgłoś ruch wrogich pojazdów. I oczywiście pomagaj siłom zbrojnym, które walczą na wszystkich frontach” – pisze na Instagramie.