Homofobiczne kryteria dla dawców mikrobioty? Mamy odpowiedź Human Biome Institute

Jedna z naszych czytelniczek zgłosiła się do Human Biome Institute, by stać się dawczynią mikrobioty jelitowej. Pierwszym krokiem było wypełnienie przez nią ankiety. Niektóre pytania ją zastanowiły. Po jakimś czasie Agata otrzymała e-maila, z którego dowiedziała się, że nie została zakwalifikowana do bycia dawczynią. Przeciwwskazaniem od lekarza była pozytywna odpowiedź na pytanie: „Czy w ciągu ostatnich 6 miesięcy utrzymywał(a) Pan/Pani kontakty seksualne z osobami o orientacji homoseksualnej, biseksualnej, osobami uzależnionymi od narkotyków, prostytutkami, więźniami?” oraz „Czy należy Pan/Pani do jednej z grup ryzyka wymienionych wyżej?”. Czy to dyskryminacja, czy troska o zdrowie pacjentów?

Mikrobiota jelitowa – zostań dawcą!

„Dziękujemy, że jesteś zainteresowany(a), aby zostać dawcą mikrobioty jelitowej, to bardzo szlachetne z Twojej strony. Pierwszy etap to wypełnienie poniższej ankiety – kwestionariusza zdrowia. Zajmie Ci to kilka – kilkanaście minut. Najważniejsze to skrupulatność i szczerość. Pamiętaj, że zatajenie czegokolwiek lub zlekceważenie jakichś pytań może być szkodliwe dla biorcy. Myślmy wspólnie o chorym człowieku, który czeka na materiał od Ciebie. Wierzymy, że damy radę” – czytamy na oficjalnej stronie Human Biome Institute.

Pomóc chorym Agata, jedna z naszych czytelniczek. Po wypełnieniu przez nią ankiety okazało się jednak, że nie może zostać dawczynią. W odpowiedzi dziewczyna otrzymała e-maila o takiej treści:

„Dziękujemy za zainteresowanie i chęć pomocy osobom chorym. Lekarz po przeanalizowaniu ankiety niestety nie zakwalifikował Pani w tej chwili do bycia dawcą mikrobioty jelitowej. Przeciwwskazaniem jest odpowiedź pozytywna na pytanie nr 46. (Czy w ciągu ostatnich 6 miesięcy utrzymywał(a) Pan/Pani kontakty seksualne z osobami o orientacji homoseksualnej, biseksualnej, osobami uzależnionymi od narkotyków, prostytutkami, więźniami?) oraz 47. (Czy należy Pan/Pani do jednej z grup ryzyka wymienionych wyżej?) na stałe wykluczające taką możliwość. Jednocześnie lekarz prosił o uszczegółowienie powyższych, co w pewnych okolicznościach może nie być przeciwwskazaniem.

Jeżeli wyraża Pani zgodę i dalszą chęć udziału w programie dawstwa mikrobioty jelitowej to prosimy o odpowiedzi na następujące pytania: Czy kontakty seksualne były wyłącznie o naturze homoseksualnej, czy również biseksualnej, jednym słowem, czy Pani kontakty seksualne ograniczyły się wyłącznie do kobiet, czy byli to również mężczyźni homo lub biseksualni? Czy wśród tych kontaktów, jest Pani pewna, że osoba, z którą utrzymywała Pani kontakty homoseksualne, nie utrzymywała takich kontaktów z mężczyznami homoseksualistami? Czy jest Pani pewna, że osoba/osoby z którą/którymi utrzymuje Pani kontakty homoseksualne nie jest uzależniona od narkotyków, szczególnie podawanych drogą dożylną? Powyższe pytania wynikają z konieczności stosowania międzynarodowych standardów, rekomendacji dotyczących dawców mikrobioty jelitowej”

Homofobiczne kryteria?

W związku z odmowną odpowiedzią, dziewczyna zechciała podzielić się z nami swoją historią. Zdaniem Agaty kryteria, którym posługuje się Human Biome Institute, są homofobiczne i nieadekwatne do obecnego stanu wiedzy dotyczącego chorób przenoszonych drogą płciową.

– Samo pisanie o osobach homoseksualnych jako o „grupach ryzyka” jest krzywdzące i szkodliwe, istnieją co najwyżej „ryzykowne zachowania”, które mogą być podejmowane zarówno przez osoby homo- jak i heteroseksualne. Za nieadekwatne uważam także umieszczenie w jednym pytaniu, po przecinku osób homo- i biseksualnych razem z osobami uzależnionymi od narkotyków, „prostytutkami” (co też sugerowałabym zamienić na „osoby pracujące seksualnie”) i więźniami – mówi nasza czytelniczka.

Czy orientacja seksualna potencjalnego dawcy jest przeciwwskazaniem do oddawania materiału? Mamy odpowiedź dr n. med. Jarosława Bilińskiego, lekarza (w trakcie specjalizacji z hematologii) z Human Biome Institute. 

– U nas w Human Biome Institute nikt nie został zdyskwalifikowany za orientację seksualną i nie ma takich dyskwalifikacji, powodem były inne przyczyny. Pytanie o ryzykowne zachowania seksualne, które w wymienianych w nawiasie wyjaśnieniach ma homoseksualizm, jest wymogiem międzynarodowych wytycznych. Trwa na świecie dyskusja, przede wszystkim w dawstwie krwi, aby to usunąć, ale na razie w wytycznych to się pojawia. Chodzi tutaj głównie o mężczyzn uprawiających seks z mężczyznami, gdyż w tej populacji stwierdza się zwiększone ryzyko zachorowania na HIV/AIDS.

Zawsze w przypadku pozytywnej odpowiedzi na to pytanie dopytujemy o szczegóły i staramy się ustalić ewentualne ryzyko indywidualnie.  Jako że dawcy mikrobioty jelitowej są o wiele bardziej szczegółowo badani niż w przypadku innych dawców, mamy tutaj więcej pytań i musimy wykluczać więcej chorób.

Tak więc postępujemy zgodnie z wytycznymi, ale nie traktujemy nikogo sztampowo. Najważniejsze jest tutaj bezpieczeństwo biorcy i stąd różne szczegółowe pytania, które czasem mogą być odebrane jako wykluczające czy dyskryminujące, ale oczywiście nie mają tych rzeczy w zamiarze” – odpowiada dr n. med. Biliński.

Według Agaty widać tutaj konflikt. Lekarz z Human Biome Institute uważa bowiem, że nikt nie został zdyskwalifikowany, a następnie, że jednak homoseksualizm, szczególnie męski, jest przeciwwskazaniem.

Mikrobiota jelitowa – o co w tym wszystkim chodzi?

Tylko w skali roku:

• 40 tys. zakażonych bakterią Clostridioides umiera w Europie (liczba wciąż rośnie!),
• 12 tys. przypadków zakażeń bakterią w Polsce (na podstawie zgłoszeń, liczba ta może być nawet 4 razy wyższa!),
• 4 tys. polskich pacjentów doświadcza nawrotów zakażenia,
• 2 tys. zgonów w Polsce z powodu oporności bakterii na dostępne leki.

„Transplantacja mikrobioty jelitowej pozwala zapomnieć o chorobie, przywraca radość z życia” – mówi dr n. med. Jarosław Biliński.

„Jeśli zdecydujesz się i wykażesz minimum poświęcenia, oddając materiał (kał) dla chorych – bez wątpienia będzie można mówić o bezcennym, niezwykle szlachetnym darze ratującym zdrowie i życie, jaki przekazujesz chorym…” – czytamy na oficjalnej stronie instytutu. By jednak pomóc, konieczne jest pozytywne przejście przez pierwsze etapy, tzn. ankietę, a następnie rozmowę z lekarzem. A to, jak widać na przykładzie naszej czytelniczki, wcale łatwe nie jest.

Jesteśmy za tym, by pomagać innym osobom. Uważamy jednak, że wyszczególnienie kontaktów z osobami innej orientacji, więźniami i prostytutkami w jednym pytaniu jest zdecydowanie nietrafione. I mamy nadzieję, że w tej kwestii coś się zmieni.