Matka Dentystka: czasami pacjentka na fotelu stomatologa dowiaduje się, że jest w ciąży

Zapominacie o myciu zębów? Na małe dziurki machacie ręką? Sprawdźcie, co warto wiedzieć o zębach i ich pielęgnacji w kolejnej części cyklu HelloNoShame. Tym razem rozmawiamy z dentystką Karolinę Janowską-Koner, w sieci znaną jako Matka Dentystka.

Jak możemy zadbać o higienę jamy ustnej, gdy nie mamy możliwości wyszczotkowania ich?

Karolina Janowska-Koner: Od jednorazowego nieumycia zębów nikomu jeszcze nic się nie stało. Owszem – rano może być pewien dyskomfort, ale na pewno żadna nowa „dziurka” z tego powodu się nie rozwinie. Ale podkreślam – mówimy o sytuacji, gdy faktycznie jest to jednorazowy epizod. Gdy wiemy, że już zapomnieliśmy szczoteczki i nie mamy szansy jej w żaden sposób zdobyć, zadbałabym o to, żeby ostatni posiłek był zakończony kawałkiem twardego sera – to stymuluje wydzielanie śliny i wspomaga remineralizację. Przed spaniem dodatkowo przepłukałabym obficie zęby wodą.

Jeżeli ktoś się upiera i myje zęby tylko raz dziennie, to kiedy najlepiej to robić? Rano, wieczorem?

Najlepiej to robić rano… i wieczorem! Ale jeżeli faktycznie już ktoś MUSI wybrać, to wieczorne mycie to jest absolutna podstawa. Po pierwsze oczyszczamy zęby z płytki, którą gromadziliśmy przez cały dzień, po drugie w nocy spada wydzielanie śliny, która jest bardzo ważna w procesie remineralizacji, więc trzeba przygotować na to jamę ustną.

Jak ważny jest dobór szczoteczki w codziennej pielęgnacji zębów?

Szczerze mówiąc, ważniejsze od szczoteczki jest to, aby prawidłowo jej używać i pilnować, czy faktycznie wszystkie powierzchnie są dokładnie oczyszczone. Porównywalne efekty w oczyszczaniu zębów można osiągnąć stosując zarówno szczoteczki manualne, jak i elektryczne. Tylko w przypadku tych drugich przyjdzie nam to dużo łatwiej. Nie zapominajmy, że codzienna higiena to nie tylko szczotka i pasta. Do powierzchni pomiędzy zębami potrzebujemy nitki, irygatora lub specjalnego czyścika. Niewiele osób pamięta o myciu języka!

Co warto płukać jamę ustną olejem kokosowym?

Udowodniono pozytywne działanie oleju kokosowego na mikroflorę jamy ustnej, ale trzeba pamiętać o tym, że samo płukanie zdecydowanie nie wystarczy na to, by ochronić zęby przed próchnicą. Płukanie olejem kokosowym może być dobrym uzupełnieniem tradycyjnych metod higienicznych.

Czy można wspierać stan zębów jakąś suplementacją?

Jest dużo preparatów wspierających zęby, ale niestety, nie ma się co łudzić, że łykana codziennie tabletka cudownie je wzmocni i odbuduje. Aby cieszyć się zdrowym uśmiechem należy przede wszystkim zapewnić zębom zdrową dietę, dokładną higienę i regularne kontrole u dentysty.

Czy usuwanie kamienia nazębnego powinno być zabiegiem wykonywanym regularnie?

Dokładnie tak, co najmniej raz do roku! Mimo tego, że wydaje nam się, że nie ma kamienia, to najczęściej jego złogi magazynowane są pod dziąsłami i nie ma opcji żebyśmy domowymi sposobami je stamtąd wyciągnęli. Tak na prawdę częstotliwość wykonywania tego zabiegu podyktowana jest naszymi potrzebami – są osoby, które muszą się zgłaszać na czyszczenie nawet co 3 miesiące. A zależność jest bardzo prosta: im słabsza higiena, tym więcej płytki z której następnie tworzy się kamień nazębny. Dlatego gdy często słyszymy od dentysty, że musimy ściągnąć kamień, trzeba się zastanowić, co robimy źle podczas mycia zębów i koniecznie to poprawić! Warto poprosić lekarza lub higienistkę o instruktaż higieny jamy ustnej.

Czy ze stanu zębów możemy „wyczytać” choroby naszego organizmu?

Na naszych zębach odbija się głównie stres i szkodliwe nawyki. Istnieją też wady wrodzone, w których nietypowy wygląd zębów jest jednym z objawów, ale nigdy niejedynym. Dużo dokładniejszym wskaźnikiem ogólnego stanu naszego zdrowia jest błona śluzowa jamy ustnej i przyzębie. Ciekawy przykład to guz ciążowy, który pojawia się na dziąsłach u niektórych pań pod wpływem działania ciążowych hormonów. Słyszałam o przypadkach, że pacjentka właśnie na fotelu u stomatologa dowiadywała się, że najprawdopodobniej jest w ciąży. Pogorszenie stanu przyzębia obserwujemy w wielu chorobach hematologicznych czy systemowych, takich jak na przykład niekontrolowana cukrzyca. W jamie ustnej doszukamy się także objawów wielu chorób wirusowych i bakteryjnych.

Na co mogą mieć wpływ stany zapalne zębów?

Zaniedbane stany zapalne zębów mogą objawiać się chorobą nawet odlegle położonych narządów: serca, nerek, kości, oka i innych. To tak zwane zakażenia odogniskowe, które są stanem poważnie zagrażającym zdrowiu, a nawet i życiu chorych. Pacjenci wymagają w takich wypadkach leczenia szpitalnego, ale konieczne jest też odnalezienia w jamie ustnej ogniska pierwotnego i jego usunięcie. Swoimi zębami powinny szczególnie zainteresować się kobiety planujące dzieci. Udowodniono, że stany zapalne w obrębie jamy ustnej mogą opóźniać zajście w ciąże. Wykazano także, że istnieje związek pomiędzy zaniedbanymi zębami i dziąsłami a porodem przedwczesnym i niską masą urodzeniową dziecka.

Czy jakieś stany lub choroby wymagają innej metody niż standardowa higiena jamy ustnej?

Osoby, u których z różnych powodów doszło do zaburzeń wydzielania śliny i cierpią z powodu tzw. kserostomii muszą zadbać osobiście o to, by nawilżać odpowiednio jamę ustną. Jej brak sprawia, że nasze zęby łatwiej mogą zostać zaatakowane przez próchnicę, a błona śluzowa jest bardziej podatna na wszelkie uszkodzenia. Służą do tego preparaty tzw. sztucznej śliny. Wyjątkowo dobrze o higienę jamy ustnej powinny także dbać przyszłe mamy. Hormony ciążowe, dolegliwości żołądkowe związane z pierwszym trymestrem, częste podjadanie – te 9 miesięcy to nie jest łatwy czas dla kobiecych zębów. Wtedy szczególnie warto wybrać się na wizytę do stomatologa i wdrożyć do codziennej toalety dodatkowe środki higieny.