Przejdź do treści

Polki doczekają się zmiany definicji gwałtu w polskim prawie? Pierwszy krok w tym kierunku za nami

Sala dyskotekowa
Polki doczekają się zmiany definicji gwałtu w polskim prawie? Pierwszy krok w tym kierunku za nami/ Pexels, fot. Inga Seliverstova
Podoba Ci
się ten artykuł?
Podoba Ci
się ten artykuł?

Przedstawiony w Sejmie projekt zakłada, aby podstawą ustalania gwałtu był brak zgody, a nie przemoc. Do tej pory do skazania gwałciciela należało udowodnić, że sprawca używał siły, gróźb lub manipulacji. Zgodnie z nową propozycją, za gwałt również groziłaby kara nie dwóch – jak do tej pory – ale minimum trzech lat pozbawienia wolności.

Gwałt w polskim prawie

W Polskim ustawodawstwie o przestępstwie zgwałcenia mowa jest w art. 197 Kodeksu karnego. Według tego zapisu za przestępstwo uznaje się doprowadzenie do stosunku płciowego przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem. Polska w 2012 roku podpisała i w 2015 roku ratyfikowała konwencję stambulską, która wprowadza nową definicję gwałtu. Niestety do tej pory nie została ona zmieniona w naszym ustawodawstwie. Czy teraz się to zmieni?

W poniedziałek, 15 lutego w Sejmie odbyło się publiczne wysłuchanie projektu zmiany w Kodeksie karnym przepisów dotyczących gwałtu. Projekt został przygotowany przez organizacje kobiece, w tym Fundację Feminoteka.

W projekcie zapisujemy, że każde obcowanie seksualne, do którego doprowadza się bez zgody, ma być uznane za gwałt. Tego rodzaju definicja mówi o tym, że gwałt miał miejsce, jeśli nie było zgody, bo np. została ona przełamana, czyli mamy przemoc lub groźbę karalną, albo która nie mogła zostać wyrażona, bo kobieta była odurzona, nie miała świadomości tego, co się z nią dzieje, albo nie było przemocy fizycznej, ale była przemoc psychiczna i kobieta była zastraszona” – wyjaśniła w komunikacie posłanka Lewicy Anita Kucharska-Dziedzic.

Złożony projekt przewiduje także zwiększenie minimalnej kary więzienia za gwałt z dwóch do trzech lat.

Maja Staśko

Za zmianą definicji gwałtu w polskim prawie opowiedział się także Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar.

„Konieczne jest dostosowanie ustawowych znamion przestępstwa zgwałcenia do wiążących Polskę standardów międzynarodowych, stanowiących wyraz tej ostatniej, w tym w szczególności Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej” – napisał w piśmie skierowanym do premiera Mateusza Morawieckiego, o którym poinformowało Biuro RPO.

Gwałt w unijnym ustawodawstwie

Niestety, choć w unijnym ustawodawstwie definicja gwałtu jako brak zgody jest znana dzięki konwencji stambulskiej od 2011 roku, to do tej pory zapis taki znalazł się w ustawodawstwie jedynie 9 z 45 państw. W Szwecji dzięki ustawie od 2018 roku liczba wyroków skazujących za gwałt wzrosła o 75 proc.

1 stycznia 2021 r. definicję gwałtu w swoim prawie zmieniła także Dania. Pozostałe kraje, które przyjęły nową definicję gwałtu to: Belgia, Hiszpania, Irlandia, Islandia, Luksemburg, Niemcy, Wielka Brytania.

iConsent - aplikacja w telefonie ma potwierdzić obopólną zgodę na seks

W Polsce codziennie gwałconych może być 200 kobiet

W Polsce, według danych polskiej policji, codziennie gwałconych może być nawet 200 kobiet. Z tej liczby notowanych jest zaledwie 5 przypadków. Wyroki sądowe są oburzająco niskie, o czym nieraz pisałyśmy w Hello Zdrowie. Dwa lata temu Sąd Rejonowy w Gnieźnie skazał Katarzynę (nie jej oprawcę) na 3 miesiące pozbawienia wolności i 9 miesięcy ograniczenia wolności w postaci nieodpłatnej pracy na cele społeczne, za rzekome poświadczenie nieprawdy. Nasza czytelniczka Gosia, autorka bloga „pokochawszy.pl” została zlekceważona przez lekarza, który sugerował jej winę, ponieważ piła alkohol tuż przed tym jak zgwałcił ją kolega. Podobnych przypadków jest znacznie więcej.

Dlaczego kobiety nie chcą mówić, że zostały zgwałcone? Wobec obowiązującego prawa sprawiedliwości może szukać tylko osoba, która wyraziła wyraźny i głośny sprzeciw. Wyklucza się tu więc sytuacje, kiedy kobieta jest nieprzytomna lub sparaliżowana ze strachu. Do tego dochodzi społeczny ostracyzm.

 

Jesteś ofiarą gwałtu? Ktoś Cię skrzywdził lub regularnie krzywdzi psychicznie lub fizycznie?
Pamiętaj, nie jesteś sama! Gdzie zgłosić się po pomoc?

  • Ogólnokrajowy bezpłatny telefon zaufania dla kobiet – 1800 341 900 (czynny całą dobę)
  • Ogólnopolski Telefon dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” – 801 120 002
  • Centrum Praw Kobiet – TELEFON ZAUFANIA (22) 621 35 37; TELEFON INTERWENCYJNY 600 070 717

Zobacz także

Podoba Ci się ten artykuł?

Powiązane tematy: