Przejdź do treści

Mózg człowieka – anatomia i fizjologia organu

projekcja mózgu człowieka
Fot. vegefox.com / stock.adobe.com
Podoba Ci
się ten artykuł?
Podoba Ci
się ten artykuł?

Mózg człowieka jest najbardziej złożonym organem, zarówno pod kątem budowy, jak i pełnionych przez niego funkcji. Składa się z on z komórek nerwowych, pełniących funkcje przekaźnikowe oraz gleju, służącego głównie za podporę i wsparcie dla neuronów.

lek. Marta Dąbrowska

Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami

Marta Dąbrowska

lekarz

Mózg człowieka odpowiada za szereg kluczowych dla przeżycia człowieka funkcji m.in. za odbiór wrażeń zmysłowych (wzrok, słuch, smak, dotyk), rozumienie i wypowiadanie słów, prawidłowe bicie serca, trawienie posiłków, marzenia, emocje, uczenie się i zapamiętywanie oraz poruszanie się. Mózg człowieka ma nieskończenie wiele możliwości, a sami naukowcy twierdzą, że wciąż niewiele o nim wiemy.

Mózg człowieka – budowa

Od urodzenia mózg stale się powiększa. Nabywamy więcej doświadczeń życiowych, więcej zapamiętujemy i ciągle uczymy się nowych rzeczy. Ile waży mózg człowieka? U dorosłej osoby mózg waży około 1350 gramów, czyli nieco więcej niż paczka cukru. To porównanie zresztą nie jest przypadkowe, ponieważ głównym źródłem energetycznym tego organu jest właśnie cukier. Jak wygląda mózg człowieka? Badacze dopatrzyli się podobieństwa mózgu do orzecha włoskiego. Na jego powierzchni również obserwuje się liczne zakręty i bruzdy, co sprawia, że mózg wygląda na pomarszczony. Taki wygląd zresztą nie jest przypadkowy. Upakowanie sprawia, że zmieści się w nim więcej neuronów tworzących skomplikowane sieci neuronalne, odpowiedzialne za regulację funkcji życiowych. Przeciętny mózg zawiera w sobie około 100 miliardów szarych komórek, jednakże pojedynczy neuron nie ma możliwości podziału. Wraz z wiekiem ilość neuronów zmniejsza się lub obumiera, co związane jest z procesami neurodegeneracji i występowaniem takich przypadłości jak choroba Alzheimera.

Pod względem anatomicznym centralny układ nerwowy (zwany też ośrodkowym) składa się z pnia mózgu, rdzenia kręgowego, półkul mózg, móżdżku oraz opon mózgowych. Mózg człowieka dzieli się na dwie połówki – prawą i lewą, obie pokryte płatami: czołowym, ciemieniowym, skroniowym oraz potylicznym.

Mózg człowieka – funkcje

W każdym ze wspomnianych wyżej płatów znajdują się ośrodki odpowiedzialne za konkretne funkcje mózgu. Płat czołowy odpowiedzialny jest za racjonalne myślenie, podejmowanie przemyślanych decyzji oraz wykonywanie ruchów dowolnych. W płacie ciemieniowym znajdują się ośrodki czuciowe. Bodźce słuchowe i węchowe są przetwarzane w płacie skroniowym. Natomiast w potylicy znajdują się ośrodki wzroku.

Jak pracuje mózg człowieka? Mózg człowieka odbiera świat na wielu poziomach. Jest to ponadto struktura bardzo plastyczna, co oznacza, że w razie uszkodzeń danej struktury inna, najczęściej sąsiednia, przejmuje jej funkcje.

Zobacz także

Mózg człowieka – ciekawostki

  • Na temat mózgu istnieje obecnie wiele mitów, między innymi ten, że człowiek używa tylko 10% mózgu. Prawda jest taka, że każda część mózgu jest przez nas wykorzystywana w odpowiednich momentach. Co więcej, możemy doskonalić nasz mózg, sprawiając, że jego możliwości będą jeszcze większe.
  • Mimo, że mózg człowieka stanowi jedynie 2% całej masy ciała, to zużywa 1/5 całej energii produkowanej przez ludzki organizm.
  • Głównym źródłem pokarmu dla tkanki nerwowej są tlen i cukier.
  • Mimo że mózg kobiety jest nieco mniejszy i lżejszy niż mózg mężczyzny, nie wpływa to na różnicę w sprawowanych funkcjach i jego możliwościach. Co więcej, wynika z tego, że kobiece mózgi pracują znacznie wydajniej niż mózgi mężczyzn.
  • Mózg człowieka nie jest w stanie odczuwać bólu, ponieważ na jego powierzchni nie znajdują się receptory bólowe.
  • Do niedawna funkcjonował pogląd, że neurony powstają tylko w okresie dzieciństwa. Ostatnie badania wskazują na to, że proces wytwarzania nowych komórek nerwowych ma miejsce przez całe życie człowieka. Oczywiście ma to związek z ćwiczeniem mózgu, dzięki któremu tworzą się nowe połączenia synaptyczne i rozwija się złożona sieć neuronalna.
  • Podczas snu mózg człowieka wytwarza około 25 watów energii. Praca mózgu to połączenie elektryczności i chemii. Pod hasłem elektryczności kryją się synapsy elektryczne przekazujące impulsy z jednego neuronu na drugi w bardzo szybkim tempie. Drugi rodzaj synaps ma charakter chemiczny. Cząsteczki chemiczne przekazywane między neuronami transportowane są znacznie wolniej niż w przypadku synaps elektrycznych.

Podoba Ci się ten artykuł?

Powiązane tematy:

i
Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.